İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) Tedavisi

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir?

İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH), prostatın büyüyerek içinden geçen idrar kanalına bası yapması sonucu idrar akımını engelleyen bir durumdur. Prostat, yalnızca erkeklerde bulunur ve menide bulunan bir sıvıyı salgılar. Sağlıklı prostatın hacmi 15-25ml’dir ve boyutu yaklaşık olarak iri bir ceviz büyüklüğündedir. Erkekler yaşlandıkça prostat da yaşla beraber yavaş bir şekilde büyür. İyi huylu prostat büyümesi genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkar ve 50 yaş üstündeki erkeklerde alt idrar yollarında rahatsız edici belirtilere yol açar.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Belirtileri Nelerdir?

İyi huylu prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi veya BPH),  Prostat bezi yaşlandıkça hacim olarak büyümeye başlar. Ancak, prostat büyümesi her erkekte aynı belirtileri vermeyebilir. Prostat, bazı erkeklerde prostat içinden geçen idrar kanalına doğru büyürken, bazı erkeklerde ise idrar torbasının içine doğru büyür. Büyüme idrar kanalına doğru olduğunda, büyüme çok olmasa bile, idrarla alakalı pek çok şikayetle ortaya çıkar. Büyüme idrar kesesine doğru olduğunda ise prostat çok büyük olsa bile, idrar kanalına bası yapmayacağı için hastada işeme ile ilgili problemler görülmeyebilir. Ancak sıklıkla karşılaşılan belirtiler şunlardır:

• Sık idrara çıkma
• Gece idrara kalkma (Noktüri)
• İdrar yaparken zorlanma (idrar tutukluğu)
• İdrar yaparken ıkınma ihtiyacı duyma
• İdrarın hemen gelmemesi yani idrarın başlamasında gecikme
• İdrar bitimine doğru damlamaların olması
• İdrar akışının zayıflaması
• Kesik kesik işeme
• Çatallı işeme
• İdrar kaçırma

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedenleri Nelerdir?

İyi huylu prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi veya BPH), prostat bezinin yaşla birlikte büyümesi sonucu ortaya çıkar. Bu durumun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin BPH riskini artırabileceği düşünülmektedir. Erkeklerde özellikle yaşlanmayla birlikte görülen hormonal değişikliklerle birlikte prostatta büyüme görülür. Prostat büyümesi, prostatın orta kısmındaki bezlerden başlar. Büyüyen bezlere adenom adı verilir. Büyüyerek sertleşen bezler idrar kanalına bası yapar. Bunun sonucunda prostat büyümesi olan kişilerde idrar yapma ve cinsel hayatlarıyla alakalı bazı belirtiler görülür. Hem erkeklerde hem de kadınlarda, testosteron ve östrojen hormonlarının ikisi de bulunur. Erkeklerde yaşlanmayla birlikte azalan testosteron üretimi ve değişmeyen östrojen üretimi, kanda testosteron oranının gittikçe azalarak, yerini östrojene bırakması anlamına gelir. Bu durum östrojen hormonu, bazı prostat hücrelerini tetikleyerek onların büyümesine neden olur. Ayrıca yaşlanmayla birlikte, erkeklerde testosteron hormonu azalır, ancak testosteron hormonunu daha aktif şekli olan dihidrotestosteron (DHT) düzeyi artar. Artan DHT, prostat büyümesini tetikler. İşte iyi huylu prostat büyümesinin potansiyel nedenleri:

• • Hormonal değişiklikler
• • Yaşlanma
• • Genetik faktörler
• • İnflamasyon
• • Hormonal tedaviler
• • Çevresel faktörler

Gibi pek çok farklı etmenden kaynaklanabilir. Bu etmenlerin herhangi biri ya da birden çoğu sebep olabilir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Tanısı Nasıl Konulur?

Prostat büyümesi şikayetleri yaşayan kişi bir üroloji doktoruna başvurmalıdır. Ürolog, öncelikle hastanın şikayetlerini ve hikayesini dinler. Hastanın varsa kullandığı ilaçları öğrenir. Daha sonrasında hastaya fiziki muayene yapar. Tanı konma sürecinde aşağıdaki adım ve testler yapılabilir:

• Tıbbi Geçmiş ve semptom İncelemesi
• Fiziki Muayene (Genel muayene ve Prostat muayenesi)
• İdrar Testleri
• PSA Testi
• Dijital Rektal Muayene (DRM)
• İdrar akış testi
• İdrar geriye kaçma testi
• Prostat biyopsisi (İyi huylu büyüme ve prostat kanserini ayırt etmek için)

İyi Huylu Prostat Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir? Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

İyi huylu prostat büyümesi, semptomların şiddeti, hastanın sağlık durumu ve kişisel tercihlere bağlı olarak değişmekle beraber, iyi huylu prostat büyümesi tedavisinde birçok seçenek bulunmaktadır. Bu seçenekler arasında takip, ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi yer almaktadır. İşte iyi huylu prostat büyümesini tedavi etmek için kullanılan bazı yöntemler:

İlaç Tedavisi

• Alfa-blokerler: Bu ilaçlar, prostatın kaslarını rahatlatarak idrar akışını kolaylaştırır.
• 5-alfa redüktaz inhibitörleri: Bu ilaçlar, prostat bezinin boyutunu azaltarak semptomların ilerlemesini yavaşlatabilir.
• Kombine tedavi: Doktorlar bazen alfa-blokerler ile 5-alfa redüktaz inhibitörlerini bir arada reçete ederler.

Minimal İnvaziv Prosedürler

• Transüretral Mikrodalga Terapi (TUMT): Bu prosedürde, prostat dokusu mikrodalga enerjisi ile ısıtılır ve çevresindeki dokuların sıkışmasına yardımcı olur.
• Transüretral İğne Ablasyon (TUNA): Bu prosedürde, prostat dokusu yüksek frekansta radyo dalgaları ile ısıtılır.
• Holmium Lazer Enükleasyonu (HoLEP): Bu prosedürde, lazer enerjisi kullanılarak prostat dokusu uzaklaştırılır.

Cerrahi Müdahale

• Transüretral Prostat Rezeksiyonu (TURP): Bu geleneksel cerrahi prosedürde, prostatın bir kısmı çıkarılır. İdrar akışını düzelten ve semptomları hafifleten etkili bir yöntemdir.
• Transüretral İğne Prostat Ablasyonu (TUIP): Bu prosedürde, prostatın içine iğneler aracılığıyla enerji verilir ve prostat dokusu küçültülür.
• Açık Cerrahi: Nadiren kullanılır ve genellikle büyük prostatlarda veya diğer prosedürlerin etkisiz olduğu durumlarda tercih edilir.

Tedavi seçeneğini belirlerken, semptomların ciddiyeti, hastanın yaş, genel sağlık durumu ve kişisel tercihleri göz önünde bulundurulur. İyi huylu prostat büyümesi tedavi edilebilir bir durumdur ve semptomları kontrol altına almak için etkili yöntemler bulunmaktadır.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Hakkında Sık Sorulan Sorular

İyi huylu prostat büyümesi (BPH) ile ilgili sık sorulan soruları ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.

Prostat Büyümesi Tehlikeli Mi?

İyi huylu prostat büyümesi (BPH) genellikle tehlikeli bir durum değildir. Ancak, bazı rahatsız edici semptomlara neden olabilir. İşte iyi huylu prostat büyümesinin potansiyel riskleri ve etkileri:

• • Semptomlar: İyi huylu prostat büyümesi, sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma, idrarın akış hızının azalması, gece idrara kalkma, idrarı tam olarak boşaltamama ve idrar kaçırma gibi idrar yolu semptomlarına neden olur.
• • Komplikasyonlar: İleri vakalarda, prostat büyümesi, idrarın mesaneden geriye kaçması (retrograd ejakülasyon), idrar yolu enfeksiyonları, idrar taşı oluşumu ve mesane hasarları gibi bazı komplikasyonlara yol açabilir.
• • Diğer Sağlık Sorunları: İyi huylu prostat büyümesi, bazen mesane ve böbrek sorunlarına neden olabilir, çünkü idrarın serbestçe atılamaması mesane basıncını artırabilir ve böbreklere zarar verebilir.

Tedavi edilmeyen veya kontrol altına alınmayan iyi huylu prostat büyümesi, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve bazı ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Ancak iyi huylu prostat büyümesi tedavi edilebilir bir durumdur.

Prostat Büyümesi Cinselliği Etkiler Mi?

Evet, prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi veya BPH), cinsel yaşamı etkileyebilir. Prostat, cinsel sağlık ve cinsel fonksiyonlarla yakından ilişkilidir. Ereksiyon ve  ejakülasyon sorunları yaşanabileceği gibi büyüme nedeniyle yaşanan idrar yolu semptomları, cinsel aktivite sırasında kişinin rahatlığını ve memnuniyetini azaltabilir. Cinsel yaşamı etkileyen bu sorunlar, prostat büyümesi nedeniyle ortaya çıkabilir, ancak her bireyde farklıdır.

Prostat Büyümesi Vücutta Nerelerde Ağrı Yapar?

İyi huylu prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi veya BPH), genellikle ağrıya neden olmaz. Ancak, bazı durumlarda bel ve sırt bölgesinde keskin ve kıza süreli ağrılar oluşmasına neden olabilir.

Prostat Büyümesi Ne Zaman Ameliyat Edilir?

Prostat büyümesinin tedavisi, hastanın yaşadığı problemlerin ciddiyeti değerlendirildikten sonra belirlenir.Prostat yaşam boyunca sürekli büyüme eğiliminde olan bir organdır. Ancak, her prostat büyümesinde ameliyata başvurulmaz. Prostat büyümesi olan yaşayan hastaların yaklaşık olarak %30’unda tedaviye dahi gerek duyulmaz. Fakat, ilaç tedavisinin yeterli olmadığı, semptomların yoğun olduğu, hastada ilaca karşı tolerans ya da alerji oluştuğu durumlarda cerrahi yöntemlere başvurulur. Hastaya cerrahi müdahale gerekip gerekmediği, birçok faktöre bağlıdır ve her hasta için farklılık gösterebilir. İyi huylu prostat büyümesinin cerrahi tedavi gerektiren bazı durumlar şunlar olabilir:

• • İdrar yolu semptomları, hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiliyorsa veya şiddetli ise
• • Prostat büyümesi nedeniyle mesane sorunları ortaya çıkmışsa (örneğin, mesanenin genişlemesi, taşması veya enfeksiyonları)
• • İlaç tedavisi semptomları düzeltemiyor veya hastanın semptomlarına yanıt vermiyorsa
• • İlaç tedavisi nedeniyle ciddi yan etkiler veya tolerans ortaya çıkmışsa
• • İdrar retansiyonu varsa

Prostat büyümesi nedeniyle diğer ciddi komplikasyonlar ortaya çıkmışsa (örneğin, böbrek problemleri) cerrahi düşünülebilir.

Prostat Büyümesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Prostat büyümesinin etkileri her hastada farklı olabilir, ancak tedavi edilmediğinde aşağıdaki sorunlar ortaya çıkabilir:

• • İdrar Sorunları: Prostat büyümesi, idrar yolu semptomlarına neden olur. Tedavi edilmediğinde bu semptomlar kötüleşebilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
• • İdrar Yolu Enfeksiyonları: İdrar yolu semptomları nedeniyle idrarın tam olarak boşaltılamaması, idrar yolu enfeksiyonlarının riskini artırabilir.
• • Mesane Problemleri: Prostat büyümesi, mesanenin aşırı çalışmasına ve genişlemesine neden olabilir. Bu, mesane kaslarının zayıflamasına yol açabilir ve mesane işlevini etkileyebilir.
• • İdrar Retansiyonu: İdrarın tamamen tutulamaması (idrar retansiyonu) oluşabilir.

• Böbrek Sorunları: İdrar yolu semptomlarının şiddetlenmesi ve idrarın mesaneden geriye kaçması, böbreklerde sorunlara yol açabilir. Uzun vadeli prostat büyümesi, böbrek fonksiyonlarına zarar verebilir.
• Cinsel Problemler: Prostat büyümesi cinsel sağlık ve cinsel fonksiyonları etkileyebilir. Özellikle ereksiyon ve ejakülasyon sorunları yaşanabilir.

İyi Huylu Prostat Büyümesinde PSA Yükselir Mi?

İyi huylu prostat büyümesinde PSA (Prostat Spesifik Antijen) düzeyleri yükselebilir. PSA, prostatın kanallarından ve epitelinden salgılanır. Prostatın kanal ve epitel yapısında bozulma olduğu durumlarda kana olması gerekenden daha fazla oranda geçerek PSA seviyesinde yükselmeye neden olur. BPH, prostat bezinin kanser olmayan bir şekilde büyümesine neden olan bir durumdur. Prostat büyüdükçe, prostat hücreleri daha fazla PSA üretir. Bu nedenle BPH'li bir hastada PSA seviyeleri yükselme eğilimindedir. 

İyi Huylu Prostat Büyümesi Kaç Yaşında Olur?

İyi Huylu Prostat Büyümesi (BPH) genellikle 50 yaş üstündeki erkeklerde ortaya çıkar ve yaşlandıkça daha sık görülür. 50-59 yaş aralığındaki erkeklerin yaklaşık %20’sinde, 70 yaşın üzerindeki erkeklerin ise %70’inde semptomlar gelişir. Ancak günümüzde, nadir de olsa 40 yaşın altındaki erkeklerde de görülebilmektedir.

İyi Huylu Prostat Kanser Midir?

Hayır, iyi huylu prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi veya BPH) ve prostat kanseri (prostat adenokarsinomu) farklı durumlardır ve iki ayrı hastalığı temsil ederler. 

İyi Huylu Prostat Büyümesi Prostat Kanserine Dönüşür Mü?

İyi huylu prostat büyümesi (BPH) kansere dönüşmez. Prostat kanseri, prostatın kötü huylu bir tümörüdür ve iyi huylu prostat büyümesinden farklıdır.