KALIN BARSAK KANSERİ (KOLON KANSERİ)
Kolon kanseri kanser sebepli ölümlerin en sık ikinci nedenidir. Hemen hemen tüm kolon kanserleri barsak duvarında oluşan iyi huylu polipler şeklinde başlar ve bu polipler çoğu zaman hiçbir belirti vermezler. Kolonoskopi bu poliplerin kansere dönüşmeden saptanması için uygun olan tek yöntemdir.
SANAL KOLONOSKOPİ NEDİR?
Sanal kolonoskopi kolon kanserinin taranması için klasik kolonoskopiye alternatif olarak kullanılan bir tekniktir. Yapılan çalışmalar kolon kanserinin ve kanser öncülü olabilecek poliplerin saptanmasında sanal kolonoskopinin klasik kolonoskopi ile benzer başarı oranlarına sahip olduğunu göstermiştir.
NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİR?
Tetkik yeterli teknolojik donanıma sahip ileri düzey bir bilgisayarlı tomografi cihazında gerçekleştirilir. Sanal kolonoskopi öncesinde kalın barsak ince bir sonda yardımı ile hastanın tolere edebileceği miktarda hava veya karbondioksit verilerek şişirilir. Tetkik yüzüstü ve sırtüstü pozisyonlarda birer adet çekim yapılarak tamamlanır ve her çekim yaklaşık 20 saniye kadar sürer. Kalın barsağın hava ile şişirilmesi ile birlikte toplam tetkik süresi 10 dakika civarındadır. Anestezi gerektirmez ve ağrılı bir işlem değildir. Anestezi olmadığı için tetkik sonrasında günlük işlerinize derhal devam edebilirsiniz.
NASIL DEĞERLENDİRİLİR?
Sanal kolonoskopi esnasında bilgisayarlı tomografi cihazı ile kalın barsağa yönelik çekim yapılmakta ve bu esnada bilgisayar tarafından yüzlerce kesitsel görüntü oluşturulmaktadır. Daha sonra bu görüntü kesitlerinden kalın barsağın 3 boyutlu görüntüleri oluşturularak radyoloji uzmanları tarafından yorumlanır, kanser veya kanser açısından risk oluşturabilecek barsak poliplerinin varlığı ve özellikleri saptanır.
KİMLERE YAPILIR?
-
50 yaş ve üzerindeki tüm hastalara
-
Ailesinde kolon kanseri olan 40 yaş ve üzerindeki hastalara
-
Kolon kanseri açısından şüphe uyandıran klinik ve laboratuar bulguları olan tüm hastalara
-
Klasik kolonoskopiyi reddeden hastalara
-
Klasik kolonoskopinin yapılmış olduğu ve çeşitli sebeplerden dolayı tamamlanamadığı hastalara
-
Klasik kolonoskopiyi yaşı veya özel tıbbi durumu (Kanama bozuklukları, vs..) nedeniyle tolere edemeyecek hastalara
FARKLIKLARI NELERDİR?
Klasik kolonoskopide tetkik öncesi ortalama 3 gün kadar yoğun bir hazırlık diyeti gerekmekte olup tetkik anestezi eşliğinde yapılmakta ve kalın barsağa küçük bir kamera ile girilerek gerçekleştirilmektedir. Sanal kolonoskopide ise 1 gün süren, daha hafif bir hazırlık yeterli olmakta ve anesteziye gerek duyulmamaktadır. Klasik kolonoskopiye göre hasta konforunun daha yüksek olduğu ağrısız bir tetkiktir.
Sanal kolonoskopide anestezi veya ağrı kesiciye ihtiyaç olmadığı için tetkik sonrasında günlük işlerinize hemen devam edebilirsiniz.
Klasik kolonoskopiden farklı olarak, sanal kolonoskopi esnasında inceleme alanına giren karaciğer, pankreas, böbrekler, büyük damarlar gibi diğer karın içi organlar da değerlendirilmekte olup ana damarlardaki genişlemeler (aort anevrizmaları) , böbrek taşları, böbrek kanserleri gibi kalın barsak dışında yer alabilecek bazı hastalıkların da saptanabilmesine olanak verir.
Klasik kolonoskopi esnasında artmış risk oluşturan kan sulandırıcı kullanımı veya ciddi solumun sıkıntısı gibi durumlarda sanal kolonoskopi bu riskler açısından daha güvenli bir alternatifdir.
Yaşlı ve düşkün hastalar sanal kolonoskopiyi klasik kolonoskopiye göre daha iyi tolere ederler.
Klasik kolonoskopide kalın barsağın en uç kesimlerine çeşitli sebeplerle ulaşılamazsa, barsak temizliği zaten yapılmış olduğu için aynı gün içerisinde sanal kolonoskopi yapılarak önceden değerlendirilemeyen kesimler bu şekilde değerlendirilebilir.