Gül hastalığı (Rozasea) nedir? Gül hastalığı belirtileri nelerdir?
Günümüzde en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biri de cilt hastalıklarıdır. Birbirinden farklı faktörlere bağlı olarak gelişen cilt hastalıkları ise insanların dış görünümünü etkilemesinin yanı sıra şiddetinin yüksek olduğu durumlarda yaşam kalitesini etkileyebilecek boyutlara gelebilmektedir. Ayrıca cilt hastalıkları tek başına tanısı konabilecek bir hastalık olabileceği gibi birçok sistematik ya da kronik hastalığında belirtisi olabilmektedir. Her durumda cilt ile ilgili belirtiler ciddiye alınmalı ve ciltte meydana gelen değişiklikler fark edildiği anda konusunda uzman bir doktora başvurulmalıdır.
Cilt hastalıkları arasında en sık görülen hastalıklardan biri ise gül hastalığıdır. Rozasea olarak da bilinen gül hastalığı genellikle yüz bölgesi başta olmak üzere vücudun çeşitli yerlerinde ortaya çıkan, ciltte kaşıntı, kızarıklık, damar görünümünde artış ve sivilce benzeri döküntülere neden olan bir cilt hastalığıdır. Gül hastalığı, ciltte meydana getirdiği görünümlerle farklı isimler ile adlandırılmaktadır. Kızarıklık ve ödem şeklinde olursa ödematöz rozase, akne ve sivilce benzeri şekilde olursa rozase fulminas, damar genişlemeleri şeklinde olursa ise eritematotelenjiektazik rozase olarak tanımlanmaktadır.
Gül hastalığı her yaştan ve her cinsiyetten kişilerde görülebilen bir cilt hastalığı çeşididir. Ancak yapılan araştırmalara göre 30’lu yaşlarda görülme ihtimali diğer yaşlara göre çok daha yüksektir. Kadınların %10’unda görülen bir cilt hastalığı olan gül hastalığının erkeklerde görülme oranı ise çok daha düşüktür. Ayrıca kadınların erkeklere oranla gül hastalığını daha rahat bir şekilde atlattığı da araştırma sonuçları arasında yer almaktadır.
Gül hastalığında teşhis koyulabilmesi için en önemli detay hastanın gösterdiği belirtilerdir. Söz konusu belirtiler ise gül hastalığının görüldüğü kişiye göre büyük değişiklikler gösterebilmektedir. Ayrıca gül hastalığının şiddetine göre hastalığın belirtilerine başka semptomlar da eşlik edebilmektedir. Gül hastalığı belirtileri her ne kadar kişiden kişiye ya da hastalığın şiddetine göre değişkenlik gösterse de en sık gözlemlenen belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Gül hastalığı genellikle yüz bölgesinde görüldüğü için burun çevresi, yüzün çevresi, alın, çene ve yanaklarda kızarıklıklar,
- Yanaklarda ve burun çevresinde daha yoğun olmak üzere cilt damarlarında meydana gelen belirginleşme, cilt üzerinden kılcal damarların damarlanmadan dolayı izlenebilmesi,
- Yine yüz bölgesinde daha sık olmak üzere ciltte sivilceye benzeyen içi iltihaplı sıvı ile dolu döküntü oluşumu,
- Gül hastalığının görüldüğü bölgelerde ciltte hassasiyet oluşması, yanma ve kaşıntı hissi,
- Hastalığın şiddetinin yüksek olduğu durumlarda gözlerde şişlik, kuruma, yanma, kaşıntı ve kızarıklık,
- Yine hastalığın şiddetli olduğu durumlarda burunda kızarıklık, kalınlaşma ve şişlik.
Bu belirtiler hastalığın şiddetine veya kişiden kişiye değişkenlik gösterebilmektedir.
Gül hastalığı neden oluşur?
Cildinde gül hastalığı oluşumu başlayan hastaların en çok merak ettikleri ve araştırdıkları soruların başında gül hastalığı neden oluşur sorusu gelmektedir. Yapılan araştırmalara rağmen gül hastalığına neden temel faktörler tam olarak belirlenememiştir. Ancak bazı çalışmalar esnasında hastalarda bulunan belirli ortak faktörler dikkat çekmektedir. Bu faktörler gül hastalığı için risk faktörü yani gelişmesine neden olabilecek faktörler olarak değerlendirilmektedir. Gül hastalığında yüz bölgesinde içi iltihaplı olarak meydana gelen cilt iltihabı reaksiyonlarından dolayı araştırmacılar gül hastalığı nedenleri arasında bağışıklık sisteminin etkisini de araştırmaktadırlar. Ayrıca bağışıklık sisteminin kendi hücreleri ile tepkimeye girerek reaksiyon göstermesinden dolayı çevresel ve genetik faktörlerin de üzerinde durulmaktadır.
Gül hastalığının nedenlerini araştırmak için yapılan bütün araştırmaların sonucunda göre ise gül hastalığı ya da diğer adı ile rozasea hastalığının risk faktörleri şu şekilde sıralanmaktadır:
- Ailede daha önce gül hastalığı öyküsünün bulunması,
- Kadınlarda görülme oranı daha yüksek olduğu için kadın olmak,
- Diğer cilt tipleri ile kıyaslandığında güneş ışınlarından daha yoğun bir şekilde etkilenen açık tenli bir cilde sahip olmak,
- 30 yaş ve üzeri yaş grubundan olmak,
- Sigara kullanımı.
Bütün bu risk faktörlerinin yanı sıra sindirim sistemi hastalıklarının, safra yollarında meydana gelen problemlerin ve psikolojik faktörlerin de gül hastalığı oluşumuna neden oldukları düşünülmektedir.
Gül hastalığı tedavi yöntemleri nelerdir?
Gül hastalığı tedavisine başlanabilmesi için öncelikle konusunda uzman bir doktorun gül hastalığı tanısı koyması gerekmektedir. Gül hastalığı tanısı konması için ise özel bir laboratuvar veya görüntüleme tekniği bulunmamaktadır. Cilt hastalıkları uzmanı gerçekleştireceği fiziksel muayeneden ve gerek görmesi durumunda hastadan alınacak anamnezden elde edilen klinik bulgular doğrultusunda tanı koyabilmektedir. Gül hastalığı ile ilgili en etkili tanı koyma yöntemi ise histopatolojik incelemedir.
Gerekli muayene ve tetkikler sağlanıp gül hastalığı tanısı konduktan sonra ise nasıl bir tedavi yöntemi uygulanacağı doktor tarafından belirlenir. Gül hastalığının kesin bir tedavisi bulunmadığı için doktorun öncelikli amacı hastada gözlemlenen belirtilere göre bu belirtilerin kontrol altına alınması, tekrarlanmasının önlenmesi ve zaman içerisinde iyileştirilmesi olacaktır. Gül hastalığı tedavisi için medikal tedavi yöntemlerinin yanı sıra araştırmalar sonucunda cilt sağlığına iyi geldiği bilinen cilt bakım yöntemlerinden ya da alternatif tıp metotlarından faydalanılmaktadır. Gül hastalığında tercih edilen tedavi yöntemlerini ise şu şekilde gruplara ayırabiliriz:
- İlaç Tedavisi: Hastalığın yüksek şiddette seyrettiği durumlarda hastanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemesini ve şiddetini daha da arttırmasını önlemek için ilaç tedavisine başvurulmaktadır. Genellikle antibiyotik kullanımı tercih edilse de döküntülerin etkisini kaybetmesi için akne ilaçları da kullanılabilmektedir.
- Topikal Tedavi: Hastalık hafif veya orta şiddette seyrediyor ise genellikle direkt olarak cilt üzerine uygulanan topikal ilaçlar tercih edilmektedir. Hastalığın belirtilerine göre farklı içeriklere sahip krem veya pomadlar tercih edilebilmektedir.
- Lazer Tedavisi: Gül hastalığında meydana gelen damarlanma görünümünün giderilmesi için en sık tercih edilen tedavi yöntemi lazer tedavisidir. Hastalığın belirtilerinde ciltlerinde daha belirgin bir şekilde görülen açık tenli hastalar özellikle lazer tedavisini en sık kullananlar arasında yer almaktadır. Lazer tedavisi etkili sonuç vermesine rağmen uygulama sonrasında kızarıklık, şişme, morarma ya da kaşıntı gibi şikayetler meydana gelebileceği için uygulama sonrası cilt bakımı veya soğuk uygulama yapılması gerekebilmektedir.
Bütün bu bahsettiğimiz tedavi yöntemlerinin yanı sıra gül hastalığının belirtilerine göre farklı tedavi yöntemleri de tercih edilebilmektedir.
Gül hastalığı tedavi süreci ne kadar sürer?
Gül hastalığı tanısı ile tedaviye başlayan hastaların en çok merak ettikleri konulardan biri de gül hastalığı tedavisinin ne kadar süreceğidir. Gül hastalığının kesin olarak bir tedavisi bulunmadığı için tedavi sürecinin ne kadar sürebileceği de kesin olarak bilinmemektedir. Hastalığın şiddetine göre tedavi günler sürebilirken bazı durumlarda haftalar da sürebilmektedir. Önemli olan tedavi süreci devam ettikçe gül hastalığının oluştuğu bölgeyi temiz tutmak, cilde zarar verdiği bilinen alkol ve sigaradan uzak durmak, cilt onarımına yardımcı olan cilt bakım kremleri kullanmak ve tedavi sürecinin en kısa sürede bitmesine yardımcı olmaktır.
Koru sağlık ekibi olarak sizin için hazırladığımız bu yazımızda gül hastalığı ile ilgili en çok merak edilen sorulardan gül hastalığı nedir, belirtileri nelerdir, neden oluşur, tedavi yöntemleri nelerdir ve tedavi süreci ne kadar sürer soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalıştık. Gül hastalığı ile ilgili daha fazla bilgi alabilmek ya da muayene olabilmek için sitemiz üzerinden randevu alarak konusunda uzman ve deneyimli doktorlarımız ile iletişime geçebilirsiniz.