Grip Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Grip, burun, boğaz ve bazen akciğerleri etkileyen grip virüslerinin neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Grip hastalığı hafif yada şiddetli hastalıklara neden olabilir ve bazen ölümle sonuçlanabilir. Gribi önlemenin en iyi yolu her yıl grip aşısı yaptırmaktır.
Grip Belirtileri Nelerdir?
Grip hastalığının seyri çok değişken olabilir. Grip, hafiften şiddetliye kadar hastalıklara neden olabilir ve bazen ölüme yol açabilir. Grip, soğuk algınlığından farklıdır. Grip genellikle aniden gelir. Gribe yakalanan kişiler genellikle bu semptomların bir kısmını veya tamamını hissederler:
Ateş / titreme hissi
Öksürük
Boğaz ağrısı
Burun akıntısı veya tıkalı burun
Kas veya vücut ağrıları
Baş ağrısı
Yorgunluk
Kusma ve ishal (bazı kişilerde görülebilir) olabilir, ancak kusma ve ishal çocuklarda yetişkinlerden daha yaygındır.
* Grip olan herkesin ateşi olmayacağına dikkat etmek önemlidir.
Grip Bulaşıcılık Dönemi
Grip hastalığında, hasta olduğunuzu bilmeden önce veya hasta olduğunuzda başkalarına bulaştırabilirsiniz. En yüksek bulaştırıcılık dönemi hastalığın başlamasından sonraki ilk 3-4 günlük dönemdir.
Grip Semptomların Başlangıcı
Bir kişinin gribe maruz kaldığı ve enfekte olduğu zamandan semptomların başladığı ana kadar geçen süre yaklaşık 2 gündür, ancak yaklaşık 1 ila 4 gün arasında değişebilir.
Gripten Yüksek Risk Altındaki Kişiler
Herkes grip olabilir (sağlıklı insanlar bile) ve griple ilgili ciddi sorunlar her yaşta ortaya çıkabilir, ancak bazı insanlar hastalanırlarsa griple ilişkili ciddi komplikasyonlara yakalanma riski yüksektir. Bu, 65 yaş ve üstü kişileri, belirli kronik tıbbi sorunları olan (astım, diyabet veya kalp hastalığı gibi) her yaştaki kişileri, hamile kadınları ve 5 yaşından küçük çocukları içerir.
Mevsimsel Grip Nasıl Önlenir ?
Gripten korunmanın ilk ve en önemli adımı her yıl grip aşısı yaptırmaktır. Grip aşısının, griple ilgili hastalıkları ve hastaneye yatış ve hatta ölümle sonuçlanabilecek ciddi grip komplikasyonları riskini azalttığı gösterilmiştir. CDC ayrıca grip gibi solunum yolu (burun, boğaz ve akciğer) hastalıklarına neden olan mikropların yayılmasını yavaşlatmaya yardımcı olmak için günlük önleyici eylemleri (hasta olanlardan uzak durma, öksürük ve hapşırıkları örtme ve sık sık el yıkama) önermektedir.
Grip Teşhisi Nasıl Yapılır ?
Gribi diğer viral veya bakteriyel solunum hastalıklarından sadece semptomlara göre ayırt etmek çok zordur. Gribi teşhis etmek için mevcut testler vardır.
Antiviral ilaçlar almak hastalığınızın süresini kısaltabilir ve daha ciddi sorunların önlenmesine yardımcı olabilir. Griple ilgili acil belirti ve semptomlarınız varsa, hemen tıbbi yardım alın. Yetişkinler için acil durum belirti ve semptomları şunları içerebilir:
Nefes almada güçlük veya nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Devam eden baş dönmesi
Nöbetler
Mevcut tıbbi durumların kötüleşmesi
Şiddetli güçsüzlük veya kas ağrısı
Çocuklarda acil durum belirti ve semptomları şunları içerebilir:
Nefes almada güçlük
Mavi dudaklar
Göğüs ağrısı
Dehidrasyon
Şiddetli kas ağrısı
Nöbetler
Mevcut tıbbi durumların kötüleşmesi
Grip Nedenleri Nelerdir ?
İnfluenza virüsleri, enfeksiyonu olan biri öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda havada damlacıklar halinde dolaşır. Damlacıkları doğrudan soluyabilir veya bir nesneden (telefon veya bilgisayar klavyesi gibi) mikropları alıp sonra gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza aktarabilirsiniz.
Virüslü kişiler, semptomların ortaya çıkmasından yaklaşık bir gün önce, başladıktan yaklaşık beş gün sonrasına kadar bulaşıcıdır. Bağışıklık sistemi zayıflamış çocuklar ve insanlar biraz daha uzun süre bulaşıcı olabilir.
Grip virüsleri, düzenli olarak ortaya çıkan yeni türlerle sürekli olarak değişmektedir. Geçmişte grip olduysanız, vücudunuz virüsün bu spesifik suşu ile savaşmak için çoktan antikorlar üretmiştir. Gelecekteki influenza virüsleri, daha önce karşılaştığınız virüslere benziyorsa, ya hastalığı yaptırarak ya da aşı yaptırarak, bu antikorlar enfeksiyonu önleyebilir ya da şiddetini azaltabilir. Ancak antikor seviyeleri zamanla düşebilir.
Ayrıca, geçmişte karşılaştığınız influenza virüslerine karşı antikorlar, sizi daha önce sahip olduklarınızdan çok farklı virüsler olabilecek yeni influenza hastalığından korumayabilir.
Grip Hastalığında Risk faktörleri Nelerdir ?
Grip veya komplikasyonlarını geliştirme riskinizi artırabilecek faktörler şunları içerir:
Yaş
Mevsimsel grip, 6 aydan 5 yaşına kadar çocukları ve 65 yaş ve üstü yetişkinleri hedefleme eğilimindedir.
Yaşam veya çalışma koşulları
Huzurevleri veya askeri kışlalar gibi birçok başka sakinle birlikte tesislerde yaşayan veya çalışan kişilerin gribe yakalanma olasılığı daha yüksektir. Hastanede kalan kişiler de daha yüksek risk altındadır.
Zayıflamış bağışıklık sistemi
Kanser tedavileri, anti-ret ilaçlar, uzun süreli steroid kullanımı, organ nakli, kan kanseri veya HIV / AIDS bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir. Bu, gribe yakalanmanızı kolaylaştırabilir ve ayrıca komplikasyon geliştirme riskini artırabilir.
Kronik hastalık
Astım, diyabet, kalp hastalığı, sinir sistemi hastalıkları, metabolik bozukluklar, hava yolu anormalliği ve böbrek, karaciğer veya kan hastalığı gibi akciğer hastalıkları dahil kronik durumlar, grip komplikasyonları riskini artırabilir.
19 yaşın altında aspirin kullanımı
19 yaşından küçük ve uzun süreli aspirin tedavisi gören kişiler, influenza ile enfekte ise Reye sendromu geliştirme riski altındadır.
Gebelik
Hamile kadınların özellikle ikinci ve üçüncü trimesterde influenza komplikasyonları geliştirme olasılığı daha yüksektir. Kadınların bebeklerini doğurduktan iki hafta sonrasına kadar griple ilişkili komplikasyonlar geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Obezite
Vücut kitle indeksi (BMI) 40 veya daha fazla olan kişilerde grip komplikasyonları riski artar.
Grip Hastalığında Komplikasyonlar
Genç ve sağlıklıysanız, grip genellikle ciddi değildir. Varken kendinizi mutsuz hissedebilirsiniz, ancak grip genellikle kalıcı bir etki olmaksızın bir veya iki hafta içinde geçer. Ancak yüksek risk altındaki çocuklar ve yetişkinler aşağıdakileri içeren komplikasyonlar geliştirebilir:
Akciğer iltihaplanması
Bronşit
Astım alevlenmeleri
Kalp sorunları
Kulak enfeksiyonları
Akut solunum sıkıntısı sendromu
Zatürree, en ciddi komplikasyonlardan biridir. Yaşlı yetişkinler ve kronik hastalığı olan kişiler için zatürre ölümcül olabilir.
Grip Hastalığı Nasıl Önlenir ?
Grip aşısı, grip riskinizi ve şiddetini azaltabilir ve grip nedeniyle ciddi hastalığa yakalanma ve hastanede kalma ihtiyacı riskini azaltabilir.Grip aşısı bu sezon özellikle önemlidir çünkü grip ve korona virüs hastalığı 2019 (COVID-19) benzer semptomlara neden olur. Grip aşısı, COVID-19'un neden olduğu semptomlarla karıştırılabilecek semptomları azaltabilir. Gribi önlemek ve grip hastalığının ve hastaneye yatışların şiddetini azaltmak, hastanede kalması gereken kişilerin sayısını da azaltabilir.
Her yıl yapılan mevsimsel grip aşısı, o yılki grip mevsiminde en yaygın olması beklenen üç veya dört grip virüsünden koruma sağlar. Aşı, bu yıl enjeksiyon ve burun spreyi olarak satışa sunulacak.Yumurta alerjiniz varsa, yine de grip aşısı olabilirsiniz.
Gribin acil uyarı işaretleri nelerdir ?
Bu uyarı işaretlerini yaşayan kişiler hemen tıbbi yardım almalıdır.
Çocuklarda
Hızlı nefes alma veya nefes almada zorluk
Mavimsi dudaklar veya yüz
Her nefeste içeri giren kaburga
Göğüs ağrısı
Şiddetli kas ağrısı (çocuk yürümeyi reddeder)
Dehidrasyon (8 saat idrar yok, ağız kuruluğu, ağlarken gözyaşı yok)
Nöbetler
104 derecenin üzerinde ateş
12 haftadan küçük çocuklarda herhangi bir ateş
İyileşen ancak sonra geri dönen veya kötüleşen ateş veya öksürük
Kronik tıbbi durumların kötüleşmesi
Yetişkinlerde
Nefes almada güçlük veya nefes darlığı
Göğüste veya karında kalıcı ağrı veya basınç
Kalıcı baş dönmesi, kafa karışıklığı, uyanamama
Nöbetler
İdrar yapmamak
Şiddetli kas ağrısı
Ciddi zayıflık veya istikrarsızlık
İyileşen ancak sonra geri dönen veya kötüleşen ateş veya öksürük
Kronik tıbbi durumların kötüleşmesi
Bu listeler her şeyi kapsamamaktadır. Şiddetli veya endişe verici diğer semptomlar için lütfen tıbbi destek almanızı öneririz.
Grip başka hangi sorunlara neden olabilir?
Grip olan bazı kişilerde komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlardan bazıları ciddi ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir.
Bronşit
Kulak enfeksiyonu
Sinüs enfeksiyonu
Akciğer iltihaplanması
Kalp iltihabı (miyokardit), beyin ( ensefalit ) veya kas dokuları ( miyozit , rabdomiyoliz)
Grip aynı zamanda kronik sağlık sorunlarını daha da kötüleştirebilir. Örneğin, astımı olan kişiler grip olurken astım atakları yaşayabilir.Bazı kişilerin gripten kaynaklanan komplikasyonlara sahip olma olasılığı daha yüksektir.
65 yaş ve üstü yetişkinler
Hamile kadın
5 yaşından küçük çocuklar
Astım, diyabet ve kalp hastalığı gibi belirli kronik sağlık sorunları olan kişiler
Grip için tedaviler nelerdir?
Grip olan çoğu kişi tıbbi bakım almadan kendi kendine iyileşir. Hafif grip vakalarına sahip kişiler, tıbbi bakım dışında evde kalmalı ve başkalarıyla temastan kaçınılmalıdır.
Ancak grip belirtileriniz varsa ve yüksek risk grubundaysanız veya çok hastaysanız veya hastalığınız konusunda endişeliyseniz, sağlık uzmanınızla iletişime geçin. Gribinizi tedavi etmek için antiviral ilaçlara ihtiyacınız olabilir. Antiviral ilaçlar hastalığı hafifletebilir ve hasta olma sürenizi kısaltabilir. Ayrıca ciddi grip komplikasyonlarını önleyebilirler. Hastalandıktan sonraki 2 gün içinde almaya başladığınızda genellikle en iyi sonucu verirler.
Grip önlenebilir mi?
Gripten korunmanın en iyi yolu her yıl grip aşısı yaptırmaktır. Ancak öksürüğünüzü örtmek ve sık sık ellerinizi yıkamak gibi sağlıklı alışkanlıklara sahip olmak da önemlidir. Bu, mikropların yayılmasını durdurmaya ve gribi önlemeye yardımcı olabilir.