Covid 19 Aşısı
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Covid 19 Aşısı

    Covid 19 yani korona  ilk olarak Çin'de 1 Aralık 2019 tarihinde  ortaya çıkan  bir virüs çeşididir. Bu virüsün adı korona olarak ve bu dönemin adı ise covid 19 olarak geçmektedir. Korona bir virüs çeşidi olduğu için bir çok insana kolayca bulaşabilmektedir. Zamanla bu virüs Türkiye'ye de sıçramış, 11 Mart 2020 tarihinde ilk olarak görülmüştür. Virüs tespit edildikten sonra birçok insana bulaşmıştır. Hatta öyleki bir günde ölüm sayısına Türkiye genelinde bakıldığında büyük miktarda olduğu görülmektedir.  Böyle bir durumda Covid 19 aşısı  çözüm olarak görülmektedir.

    Covid 19 Döneminde Yaşananlar

    11 Mart 2020 tarihinde Türkiye'de virüsün görülmesiyle Sağlık Bakanlığı'nın verdiği uyarılar üzerine öğrenciler, çalışanlarda olmak üzere evlere kapanılmış, sokağa çıkma yasakları getirilmiştir. Sokağa çıkma yasağı yaklaşık 3 ay sürdü. İnsanlar ilk defa böyle bir durumla karşılaşınca hiç kimse ne yapılacağını bilmemekle birlikte hayat adeta durmuş denilebilecek vaziyete gelmiştir. Her gün hasta sayısı arttığından dolayı doktorlar, hemşireler ve bütün sağlık çalışanları el birliği ile çalışmaya devam ettiler. Bu dönemde kimi insanlar işsiz kaldı. Kimi çalışanlarsa koronaya yakalanıp, vücut direnci düşük olanlar hayatlarını kaybettiler. Hastanelerde hasta yatakları artık yeterli gelmemeye başladı. Bunun üzerine sağlık çalışanları evlere hasta bakımına gittiler. Her zaman olduğu gibi bu dönemde önceki zamanlara göre en çok çalışanlardan olan sağlık çalışanlarıda bu hastalığa yakalanınca ve ardından ölümlerde artınca ne çözüm bulunabilir gibi sorular akıllardan geçmeye başladı. Bunun üzerine Covid 19 aşısı  çözüm olarak düşünüldü. Aşı için çalışmalar yapılmakta olup sokağa çıkma yasakları ilk 3 ay belli saatlerde çıkılıyordu ancak Haziran 2020 itibariyle sokağa çıkma  yasağı kaldırılmıştır.

    Covid 19 Döneminde Alınan Tedbirler

    1. Sokağa çıkma yasağı: İnsanlar birlikteyken bu virüs daha kolay bulaştığı için herkesin kendi evinde durması daha sağlıklı olacağı düşünüldüğü için bu yasak getirilmiştir.
    2. Maske takma zorunluluğu: Grip vb. hastalıklar ağız ve burun gibi organlardan daha kolay bulaşabildiği için bu zorunluluk getirildi.
    3. Marketlere, kurumlara ve birçok yere girerken ateş ölçme zorunluluğu. Koronanın en belirgin semptonlarından biri ateş olduğu için ateş  ölçme zorunluluğu getirildi.
    4. Mesafe: İnsanlar iç içeyken daha kolay bulaştığı için dışarıya mecburi çıkışlarda insanlar aralarında belli bir miktar mesafe bırakılması gerektiği tedbiri alındı.
    5. Temizlik: Temiz olan bir yere veya bir kişiye pislik veya virüs bulaşma olasılığı düşük olduğu için temizlikte bu tedbirlerden biri olmuştur.
    6. Covid 19 aşısı: Son dönemlerde aşının bir çözüm olacağı düşünülüyor ve bunun içinse uzun bir süredir araştırmalar yapıldı. Covid 19 aşısı  gibi bir çözüm olmasaydı korona Türkiye'den hatta Dünya'dan gidene kadar birçok insan bu hastalıktan dolayı hayatını kaybedecek.  Bu yüzden kısa bir zamanda hayata geçirilmesi gerekiyor.

    Covid 19 Döneminde Yapılan Destekler

    1. Pandemi döneminde edevletten başvuru yaparak devlet tarafından muhtaç olanlara maddi destek sağlandı.
    2. Bankalar faiz oranları düşük kredi çekme imkanları sağladı.
    3. İşten çıkarılma yasakları getirildi.

    Korona Belirtileri

    1. Belirgin derecede ateş miktarı:  38 ve üstünde ateşi olanlar koronadan şüphelenebilirler.
    2. Boğazda sürekli öksürme isteği :  Eğer durmadan öksürme halindeyseniz  korona olabilirsiniz.
    3. Hiçbir şeyden tat ve koku alamama: Korona belirtileri içinde en belirgin olanda koku ve tat almamadır.
    4. Sırt ve karın ağrıları: Vücudunuzda öncekinden farklı bir halsizlik, ağrı veya sızı varsa korona olabilirsiniz.
    5. Nefes alamama: Korona olanların çoğu nefes alamadığını belirtiyor. O yüzden bu saydığımız belirtileri dikkate alarak tedbirlerimizi alalım.

    Korona Virüste Son Durum Nedir?

    Türkiye'de korona virüs hasta sayısı ilk başta belirli bir miktarda vardı. Ancak sokağa çıkma yasaklarının sona ermesiyle insanların dışarıda, marketlerde  avmlerde, açık havada daha sık bir araya gelmesiyle azalan hasta sayısının tekrar artmasına sebep olmuştur. Bu sayı ne kadar önlemeye çalışılsa bile ilk zamanlardaki gibi azalma sayısına hedef olarak ulaşılamamıştır. Yasaklar önceki kadar sıkı bir şekilde getirilemesede en azından hafta sonu tüm gün, hafta içi ise akşam 21:00'dan sonra dışarıya çıkma yasağı getirildi. Buna rağmen sayılarda istenen azalma miktarı elde edilemedi. Son günlerde ise Türkiye dışından ülkemize gelen mutasyonlu korona virüs daha ölümcül olduğu haberleri çıkıyor. Önceden küçük yaştaki çocukları bu virüs çok etkilemezken şu anda onlarıda etkileyebilecek aşamaya geldi. Bundan dolayı tedbirlerimizi daha sıkı almalı covid 19 aşısı yaptırmalıyız.

    PCR Testi Nedir?

     PCR testi; korona olunup olmadığı hakkında bilgi almak amacıyla yapılan bir testtir. Eğer bu test sonucu negatif ise korona değilsiniz, pozitif ise koronasınız anlamına gelmektedir. Yukarıdaki belirtilerden en az birini yaşayanlar bu testi yaptırmalıdırlar. PCR testi ilk çıktığında insanlar hastanelere giderek kendilerinde gördükleri belirtiler üzerine bu testi yaptırıyorlar. Test sonucu pozitif çıkanlar 14 gün boyunca hastanede sonuçları negatif çıkana kadar tedavi görüyorlar. Sonra taburcu oluyorlardı. Gün geçtikçe koronalı hasta sayısı kat be kat arttığı için hastanelerde yer kalmayınca covid 19 aşısı çözüm olarak düşünülüp, çalışmalar yapılmaya başlanmıştı. Peki bu aşı çıkana kadar  PCR testi ne kadar işe yarar hususu hakkında akıllardan geçen binbir türlü sorulara ne cevap verilecekti.

    PCR testi %80 oranında güvenilir diyebiliriz. Neden %100 değil derseniz herşeyde birazda olsa yanılma payı vardır. PCR testindede bu durum böyledir. Kısacası hastalar korona belirtilerinin birkaçını kendilerinde gördüklerinde hemen hastaneye giderek bu testi yaptırıp, sonuçlarına göre hareket etmelidirler.

    PCR Testi Nasıl ve Nerede Yapılır?

    PCR testi hastanelerde yapılmaktadır.Kendisinde korona belirtileri gören herkes bu testi yaptırabilmektedir. Testin belli miktarda ücreti bulunmaktadır. Ücret ödendikten sonra test yaptırılabilecektir. Test ücreti olarak 250 tl ödenecek.

    PCR testi; ince bir çubuk hastanın burnu ve ağzına sokulur. Sonra bu çubuk labaratuvarlarda incelenerek testin sonucu belirlenmektedir. Sonuç bir rapor halinde hastaya bildirirlir. Test sonuçları en fazla 24 saat içinde açıklanmaktadır. Korona tedavisi için pcr testinden daha etkili bir sonuç olarak covid 19 aşısı en akın zamanda isteyen herkese bu aşı yaptırılmayı düşünülüyor.

    Covid 19 Döneminde Yaşanılan Psikolojik Durumlar

    Pandemi döneminde sokağa çıkma yasakları, maske takma zorunluluğu ve diğer tedbirler birçok kişiye uyulması zor gelen bir durum oldu. Kimileri ceza bile kesilse sokağa çıktı, kimileri maske takmadı, kimileriyse tüm tedbirlerre uydu. Koronanın etkisi sadece bedenene değil ruhen yani psikolojik olarakta yaşandı. oronanın bedensel olarak yaşanan sıkıntıları test yaptırılarak bir şekilde anlaşılıyordu. Ancak bu durum psikolojikmende yaşanması hayatta yaşamayı epey zorlaştırdı.  Hayattaki hiçbir şeyden  tat alamama, sürekli sıkılma durumu , özelliklede bir hapşıran veya öksüren birisini görünce koronadan  şüphelenme en, korku ve panik en  büyük psikolojik etkilerinden olmuştur. Bu dönemin en kötü yanlarından biride evden çıkılmadığı için sürekli yemek yenerek fazla kiloların alınmasıdır. Yapılacak etkinlikler bulunamaması, öğrencilerin evde kalarak anne ve babalarına gereğinden fala sıkıntı vermesi bu durumlardan bazılarıdır.

    Pandemi Döneminde Psikolojik Sıkıntılar Yaşamamak İçin Ne Yapılmalı?

    1. Yenilen besinlere dikkat edilmelidir. Meyve ve sebzeler yeterli miktarda tüketilmelidir. Yani yeterli miktarda vitaminler tüketilmelidir. Bu dönemde sağlıklı beslenmeye çaılışılmalıdır. Çünkü yediğimiz, içtiğimiz şeylerde hem psikolojik hemde bedenen  üzerimizde etki bırakmaktadır.
    2. Pandemide korku, endişe ve panikten uzak durulmaya çalışılmalıdır. Gereken tedbirleri en iyi şekilde uyguladıktan sonra  korona bulaşacak endişesi, korkusu içerisinde olunmamalıdır. Çünkü böyle bir endişe içindeyken vücudunuzu lüzumsuz bir şekilde hırpalamış olursunuz. Bu sadece psikolojik olarak değil fiziksel olarakta etkilenminizi sağlar.
    3. Sokağa çıkma yasağının oldupu müddetçe evlerden çıkalamayacağı için bu süre zarfında yapılacak faydalı etkinlikler bulunmalıdır. Bu sadece pandemi döneminde değil hayatımızın her anında yapmalıyız ki daha iyi bir psikolojiye sahip olalım. Ancak pandemi döneminde bu etkinlikler daha sık yapılabilir. Çoğumuz evdende olsa çalışıyoruz. Çalışsak bile insan vücudu bir yerde tepki veriyor. Farklı uygulamalar yapmak gerektiğini hissettiriyor. Bu etkinliklerden bazıları kitap okuma, spor yapma , yeni bilgiler öğrenme vb. olabilir.
    4. Pandemi döneminde insanlarla yüzyüze görüşemesekte internet üzerinden online olarak akrabalarımızla ve diğer kişilerle iletişim halinde olmak psikolojik olarak yıpranmamızı engelleyecektir. Bu yüzden insanlarla iletişim halinde olunması gereken bir dönem olması gerekiyor.

    Covid 19 Aşısı Neden Gerekli?

    Korona virüse karşı alınan tüm tedbirlere karşı hasta sayısında istenilen miktarda azalma görülmemektedir. Artık o kadar çok hasta varki çalışacak doktor, hemşire kalmadı denecek sayıdadır. Dolayısıyla bu hastalığa çözüm olarak bilim adamları tüm çabasıyla çalışarak covid 19 aşısı üzerinde çalıştılar. Son zamanlarda korona virüsünün mutasyonlu halide hastalarda görülmeye başlandığı için bu aşı gerçekten çözüm olacak mı diye insanlar tarafından araştırmalar başladı.

    Covid 19 aşısı ile korona virüse kökten çözüm bulmak amacıyla yapılan  bir çalışma olmuştur. Bu aşıyı 18 yaşını geçmiş tüm bireyler randevu alarak bu aşıyı yaptırabileceklerdir.

    Aşı Yaptırmak İsteyenler Nasıl Randevu Almalıdırlar?

    1. ALO 182'yi arama
    2. www.mhrs.gov.tr adresine giriş yapılarak karşımıza gelen ekranda rrrrrandevu abutonuna tıklanarak tc kimlik no ve varsa şifreniz ile sisteme giriş yapılack yoksa edevlet üzerinden giriş yaparak sisteme girebilirsiniz.
    3. Mhrs uygulamasını indirip giriş yaparak randevu alınmalıdır. Program indirildikten sonra tc kimlik no ve varsa şifrenizile sisteme giriş yapılacak yoksa edevlet üzerinden giriş yaparak sisteme girebilirsiniz.

    Uygulamayı veya web sitesini biraz inceleyince randevu işlemlerinin nasıl yapılacağına dair bilgi sahibi olabilirsiniz.

    Aşı Öncelikli Olarak Kimlere Yapılacak?

    1. En başta sağlık çalışanları
    2. Riskli gruptakiler

    Aşı Kimlere Yapılmayacak?

    1. Yaşını doldurmayanlar yani reşit olmayanlar.
    2. Hamile olanlar
    3. Son zamanlarda covid hastalığını geçirenlere aşı yapılmayacaktır.

    Covid 19 Aşısını Kim/Kimler Buldu?

    Covid 19 aşısı büyük bir hastalığa çare olmuştur. Bu aşıyı Uğur Şahin ve Özlem Türeci büyük çalışmalar, araştırmalar sonucunda bulan kişiler olmuştur. Bulunan bu aşı sadece Türkiye'de değil tüm dünyada yapılacak korona virüs ile mücadele bu aşıyla son bulacaktır.

    Uğur Şahin; immünolog ve onkologtur. 55 yaşında ve İskenderun doğumludur.

    Özlem Türeci; Doktor Uğur Şahin'in eşidir. Kanser üzerine araştırmalar yapmaktadır. 54 yaşında ve Almanya doğumludur.

    Covid 19 Aşısı İçin Merak Edilenler

    • Covid 19 aşısı ne zaman yapılacak?  İlk aşı Türkiye'de nisan ayında yapılmaya başlanacağı söyleniyor.
    • Aşı sadece hastanelerde mi yapılacak? Covid19 aşısı hastanelerde yapılmakla birlikte evlerdede yapılabileceği söz konusudur.
    • Covid 19 aşısı yapılınca korona virüsten komple korunmuş olunacak mı?  Aşı yapıldıktan hemen sonra değilde biraz beklemenin faydası olacağı söyleniyor. Bu sürede en az 10 gün olarak belirlenmiştir.
    • Bu aşının etkileri neler olacak? Aşı sayesinde korona virüslü hasta sayısının azalacağını söyleyebiliriz. Tabi aşı yapılma miktarı tüm dünyada artarsa bu virüsten kurtulma olasılığı daha çok artacaktır.
    • Covid 19 aşısı ne kadar korur?  Yapılan araştırmalar sonucunda bir aşının yaklaşık 6 ay ile 1 yıl koruduğu tanısına varılmıştır.

    Covid 19 Aşısından Sonra Neler Olacak?

    Covid 19 aşısı tüm dünyada yapıldıktan sonra eski hayatımıza geri dönülebileceği söyleniyor. Eski hayatımızdan kastımız dışarıya özgürce çıkıp, avmler olsun marketler olsun hatta rahatça bir yürüyüş yapmak olsun bunların hepsine tekrardan kavuşabileceğimiz günleri bu aşı vadediyor. Rahatça birbirimize sarılabileceğimiz, gülebileceğimiz, muhabbet edebileceğimiz ve en önemliside korona şüphesiyle yaşamaktan kurtulacağımız günlerin geleceğini hissettiriyor. Kaybettiğimiz tüm duygulara tekrardan kavuşabileceğimizi, özgürce hayatımızı yaşabileceğimiz günlerin çok yakında olduğunu vadediyor. Bu özgürlüğümüze kavuşabilmek için covid 19 aşısı herkes vurulmalıdır.

    "Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz."

    Yazar Hakkında

    Tıbbi Yayın Kurulu

    Tıbbi Yayın Kurulu

    tarafından 20.01.2021 tarihinde onaylandı.

    İletişim Formu

     
       
     
     
    AlaettinPAHSA
    Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

    Prof. Dr.

    Alaettin PAHSA

    Koru Sincan Hastanesi

    AliÖZÖN
    Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

    Uzm. Dr.

    Ali ÖZÖN

    Koru Ankara Hastanesi