Gluten İntoleransında (Gluten Alerjisi) Nedir?
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları

Gluten İntoleransında (Gluten Alerjisi) Nedir?

    Gluten İntoleransı (Gluten Alerjisi) Nedir?

    Gluten intoleransı, bir kişinin gluten içeren gıdaları tüketememesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten intoleransı, bir çeşit alerjidir ve bu nedenle "gluten alerjisi" olarak da adlandırılır. Gluten intoleransının en yaygın formu celiac hastalığıdır. Bu hastalıkta, gluten tüketimi sırasında bağırsakların duvarında hasara neden olur ve bu da vücudun yiyecekleri emmesini ve nutrientleri kullanmasını engelleyebilir. Gluten intoleransı olan kişilerin, gluten içermeyen gıdalar tüketmeleri önerilir.

    Gluten İntoleransı (Gluten Alerjisi) Tedavi

    Gluten intoleransının (celiac hastalığının) tek tedavisi, gluten içeren gıdaları tüketmemektir. Bu, kişinin bağırsaklarının tamir edilmesine ve düzelmesine yardımcı olur ve ayrıca vücudun yiyecekleri daha iyi emmesine ve nutrientleri daha iyi kullanmasına yardımcı olur. Bu nedenle, gluten intoleransı olan kişilerin, gluten içermeyen gıdalar tüketmeleri önerilir. Bu gıdalar, pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları, sebzeler, meyveler ve tam yağlı süt ürünleri olabilir. Eğer gluten intoleransı olan bir kişi, gluten içeren gıdalar tüketmeye devam ederse, celiac hastalığının belirtileri ortaya çıkabilir ve bu da uzun dönemde sağlık sorunlarına neden olabilir. Gluten intoleransı olan kişilerin, doktor veya diyetisyenlerden yardım almaları önerilir, bu sayede gluten içermeyen gıdaları tüketmeyi öğrenebilirler ve sağlıklı bir diyet oluşturabilirler.

    Glutensiz Diyet Nasıl Yapılır?

    Glutensiz diyet, gluten içeren gıdaları tüketmemek üzere oluşturulan bir diyet planıdır. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Glutensiz diyet, celiac hastalığı olan kişilerin sağlıklarını koruma amacıyla tüketmeleri gereken bir diyet planıdır. Ayrıca, gluten intoleransı olan kişilerin de glutensiz diyet tüketmeleri önerilebilir.

    Glutensiz diyet, tam tahıllar, bakliyatlar, sebzeler, meyveler, tam yağlı süt ürünleri, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları gibi gluten içermeyen gıdaları içerebilir. Bu gıdalar arasında pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar yer alır. Glutensiz diyet, gluten içeren gıdaların yerine gluten içermeyen alternatifleri kullanılarak oluşturulabilir. Örneğin, buğday unu yerine mısır unu kullanılabilir veya çavdar ekmeği yerine pirinç ekmeği tüketilebilir.

    Eğer gluten intoleransı olan bir kişi, glutensiz diyet tüketmeye karar verirse, doktor veya diyetisyenlerden yardım almaları önerilir. Bu sayede, gluten içermeyen gıdaları tüketmeyi öğrenebilirler ve sağlıklı bir diyet oluşturabilirler. Ayrıca, glutensiz diyet tüketen kişilerin, gluten içeren gıdaların yanı sıra gluten içermeyen gıdalarda bulunan bazı katkı maddelerine de dikkat etmeleri önerilebilir. Bu katkı maddeleri, glutensiz diyet tüketen kişilerin sağlıklarını olumsuz etkileyebilir.

    Gluten İntoleransı Belirtileri Nelerdir?

    Gluten intoleransı (celiac hastalığı), bir kişinin gluten içeren gıdaları tüketememesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten intoleransı olan kişilerde, gluten tüketimi sırasında bağırsakların duvarında hasara neden olur ve bu da vücudun yiyecekleri emmesini ve nutrientleri kullanmasını engelleyebilir.

    Gluten intoleransı olan kişilerde ortaya çıkabilecek belirtiler arasında şunlar yer alabilir:

    Kusma ve ishal

    Kabızlık veya düzenli dışkılama

    Aşırı kilo kaybı veya kilo alımı

    İştahsızlık veya bulantı

    Karın ağrısı ve rahatsızlığı

    Deride kuruluk, kaşıntı veya döküntü

    Yorgunluk ve halsizlik

    Kırışıklıklar ve kemik ağrıları

    Bu belirtiler, gluten intoleransı olan kişilerde değil de, diğer sağlık sorunları nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu nedenle, gluten intoleransı olabileceğini düşünen bir kişinin, doktoruna başvurması önerilir. Doktor, gerekli tetkikleri yaptıktan sonra gluten intoleransı olabileceğini belirleyebilir ve gerekli tedavi önerilerini yapabilir.

    Hangi Besinler Gluten İçerir?

    Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Aşağıdaki gıdalar gluten içerebilir:

    Buğday, çavdar, arpa gibi hububatlar ve ürünleri (ekmek, makarna, kraker, galeta gibi)

    Çörek, kek, pasta gibi tatlılar

    Konserve çorbalar, soslar ve bazı konserve gıdalar

    İşlenmiş et ürünleri (sosis, jambon, salam gibi)

    İçecekler (bira, kahve, çay gibi)

    İlaçlar ve vitaminler (bazı ilaçlar ve vitaminler, gluten içerebilir)

    Gluten içeren gıdaların yanı sıra, bazı gıdalar da gluten içermeyebilir ancak gluten içeren gıdalarla üretildiği için gluten içerebilir. Bu gıdalar arasında, çikolata, şekerlemeler, patates chipsi gibi gıdalar yer alabilir. Eğer gluten intoleransı olan bir kişi, bu gıdaları tüketmek istiyorsa, etiketlerini dikkatlice incelemesi önerilebilir.

    Eğer gluten intoleransı olan bir kişi, gluten içeren gıdalar tüketmeye devam ederse, celiac hastalığının belirtileri ortaya çıkabilir ve bu da uzun dönemde sağlık sorunlarına neden olabilir. Gluten intoleransı olan kişilerin, gluten içermeyen gıdalar tüketmeleri önerilir. Bu gıdalar, pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları, sebzeler, meyveler ve tam yağlı süt ürünleri olabilir.

    Gluten Alerji Testi

    Gluten alerjisi, bir kişinin gluten içeren gıdaları tüketememesi sonucu ortaya çıkan bir alerjidir. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten alerjisi olan bir kişi, gluten tüketiminden sonra ciddi ve hızlı bir şekilde alerjik reaksiyon gösterebilir. Bu reaksiyonlar arasında, deride kuruluk, kaşıntı ve döküntü, aşırı kilo kaybı veya kilo alımı, kusma ve ishal, karın ağrısı ve rahatsızlığı gibi belirtiler yer alabilir.

    Eğer bir kişide gluten alerjisi olabileceğini düşünüyorsanız, doktorunuza başvurmanız önerilir. Doktor, gerekli tetkikleri yaptıktan sonra gluten alerjisi olabileceğini belirleyebilir ve gerekli tedavi önerilerini yapabilir. Doktor, birkaç farklı test yöntemi kullanarak gluten alerjisi olabileceğini belirleyebilir. Bu testler arasında, deri testi, kan testi ve besinlerle ilgili testler yer alabilir. Doktor, test sonuçlarına göre gluten alerjisi olabileceğini belirleyecek ve gerekli tedavi önerilerini yapacaktır.

    Gluten alerjisi olan bir kişi, gluten içeren gıdaları tüketmemeli ve gluten içermeyen gıdalar tüketmelidir. Bu gıdalar, pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları, sebzeler, meyveler ve tam yağlı süt ürünleri olabilir. Eğer gluten alerjisi olan bir kişi, gluten içeren gıdalar tüketmeye devam ederse, ciddi alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir ve bu da uzun dönemde sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, gluten alerjisi olan kişilerin, gluten içermeyen gıdalar tüketmeleri önerilir.

    Gluten Diyeti Nasıl Yapılır?

    Gluten diyeti, gluten içeren gıdaları tüketmemek üzere oluşturulan bir diyet planıdır. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten diyeti, celiac hastalığı olan kişilerin sağlıklarını koruma amacıyla tüketmeleri gereken bir diyet planıdır. Ayrıca, gluten intoleransı olan kişilerin de gluten diyeti tüketmeleri önerilebilir.

    Gluten diyeti, tam tahıllar, bakliyatlar, sebzeler, meyveler, tam yağlı süt ürünleri, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları gibi gluten içermeyen gıdaları içerebilir. Bu gıdalar arasında pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar yer alır. Gluten diyeti, gluten içeren gıdaların yerine gluten içermeyen alternatifleri kullanılarak oluşturulabilir. Örneğin, buğday unu yerine mısır unu kullanılabilir veya çavdar ekmeği yerine pirinç ekmeği tüketilebilir.

    Eğer gluten intoleransı olan bir kişi, gluten diyeti tüketmeye karar verirse, doktor veya diyetisyenlerden yardım almaları önerilir. Bu sayede, gluten içermeyen gıdaları tüketmeyi öğrenebilirler ve sağlıklı bir diyet oluşturabilirler.

    Gluten Duyarlılığı Belirtileri

    Gluten duyarlılığı, bir kişinin gluten içeren gıdaları tüketememesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten duyarlılığı olan bir kişi, gluten tüketiminden sonra belirtiler gösterebilir, ancak bu belirtiler celiac hastalığına benzer olmayabilir ve daha hafif olabilir.

    Gluten duyarlılığı olan bir kişide ortaya çıkabilecek belirtiler arasında şunlar yer alabilir:

    Kabızlık veya ishalle

    Karın ağrısı ve rahatsızlığı

    Çölyak ve Gluten Duyarlılığı Arasındaki Fark Nedir?

    Çölyak ve gluten duyarlılığı, gluten içeren gıdaların tüketiminden kaynaklanan iki farklı sağlık durumudur. Ancak, bu iki durum arasında bazı farklılıklar vardır.

    Çölyak, gluten tüketiminden sonra ortaya çıkan bir bağırsak hastalığıdır. Çölyak olan kişilerde, gluten tüketimi sırasında bağırsakların duvarında hasara neden olur ve bu da vücudun yiyecekleri emmesini ve nutrientleri kullanmasını engelleyebilir. Çölyak olan kişilerde ortaya çıkabilecek belirtiler arasında kusma ve ishal, aşırı kilo kaybı veya kilo alımı, iştahsızlık ve bulantı, karın ağrısı ve rahatsızlığı, deride kuruluk, kaşıntı ve döküntü, yorgunluk ve halsizlik, kırışıklıklar ve kemik ağrıları yer alabilir. Çölyak olan kişilerin, gluten içermeyen bir diyet tüketmeleri önerilir.

    Gluten Duyarlılığı Olan İnsanlar Ne Yiyebilir?

    Gluten duyarlılığı olan bir kişi, gluten içeren gıdaları tüketemez. Gluten, buğday, çavdar, arpa gibi hububatların proteinlerinden oluşur ve bu gıdaların çeşitli şekillerde işlenmesiyle oluşan ürünlerde bulunur. Gluten duyarlılığı olan bir kişi, gluten tüketiminden sonra belirtiler gösterebilir, ancak bu belirtiler celiac hastalığına benzer olmayabilir ve daha hafif olabilir.

    Gluten duyarlılığı olan bir kişinin tüketebileceği gıdalar arasında, tam tahıllar, bakliyatlar, sebzeler, meyveler, tam yağlı süt ürünleri, tavuk, balık, et gibi protein kaynakları yer alır. Bu gıdalar arasında pirinç, mısır, yulaf, quinoa gibi tam tahıllar, soya fasulyesi, fasulye, nohut gibi bakliyatlar sayılabilir. Ayrıca, gluten duyarlılığı olan bir kişi, gluten içermeyen gıdaların yerine gluten içermeyen alternatifleri de tüketebilir. Örneğin, buğday unu yerine mısır unu kullanılabilir veya çavdar ekmeği yerine pirinç ekmeği tüketilebilir.

    Eğer gluten duyarlılığı olan bir kişi, gluten diyetine uygun bir şekilde beslenmek istiyorsa, doktor veya diyetisyenlerden yardım almaları önerilir. Bu sayede, gluten içermeyen gıdaları tüketmeyi öğrenebilirler ve sağlıklı bir diyet oluşturabilirler. Ayrıca, gluten duyarlılığı olan bir kişinin, gluten içeren gıdaların yanı sıra gluten içermeyen gıdaların da etiketlerini dikkatlice incelemesi önerilebilir.

    "Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz."

    Göksun AYVAZ
    Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları

    Prof. Dr.

    Göksun AYVAZ

    Koru Ankara Hastanesi

    Mina GülfemKAYA
    Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları

    Uzm. Dr.

    Mina Gülfem KAYA

    Koru Ankara Hastanesi