Anemi (Kansızlık) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Hematoloji

Anemi (Kansızlık) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

    Anemi (Kansızlık) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

    Günümüzde birçok insan anemi (kansızlık) hastalığıyla karşılaşma riski ile yaşıyor. Anemi ya da halk arasında bilinen adı ile kansızlık ise vücudumuzda bulunan organ ve dokulara ihtiyaçları olan oksijeni taşımak ile görevli sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin yeteri miktarda bulunmaması üzerine ortaya çıkan bir hastalık.

    Vücudumuzda sürekli dolaşım halinde bulunan kan, insanın yaşamına devam edebilmesini sağlayan ve yalnızca insan vücudu tarafından üretilebilen son derece önemli ve değerli bir sıvıdır. İnsan hayatının devamını sağlayan ve bu yüzden yaşam kaynağı ya da yaşam sıvısı olarak adlandırılan kan, vücudumuzda belirli bir denge ve akışkanlığı ile belirli bir düzen içerisinde bulunmaktadır. Aynı zamanda vücudumuzun kan üretimine sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için vücudumuzda yeterli vitamin ve minerallerin bulunması gerekmektedir. Vücudumuzun sağlıklı bir şekilde kan üretebilmesi için ise dikkat edilmesi gereken en önemli detay sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenine sahip olmaktır. Böylece sağlıklı kan üretimine yardımcı olan özellikle B12 ve folik asit gibi birçok vitamin, mineral ya da diğer mikro besinleri alarak vücudumuzun ihtiyacını sağlıklı bir şekilde karşılayabiliriz.

    Sağlıksız ve dengesiz beslenme sonucunda ise vücudumuzun ihtiyacı olan vitaminleri, mineralleri ya da mikro besinleri alamadığımız takdirde ise bu duruma bağlı olarak anemi ya da kansızlık durumu meydana gelmektedir. Kansızlık ise sağlıklı bir şekilde çalışan vücut sistemlerinin gücünü kaybederek, görevlerini yerine getirmesini güçleştirerek bazı sağlık problemlerine neden olmaktadır. Aneminin (kansızlık) erken dönemlerde fark edilememesi ya da gerekli tedavinin sağlanmaması ilerleyen süreçte ciddi sağlık problemlerine neden olmaktadır.

    Anemi olup olmadığı nasıl anlaşılır?

    Sağlıksız ve dengesiz beslenmeden dolayı günümüzde en sık karşılaşılan hastalıklardan biri olan anemi (kansızlık) ile ilgili en çok merak edilen sorulardan biri de anemi olup olmadığı nasıl anlaşılır sorusudur. Bu soruya detaylı bir cevap verebilmek için öncelikle aneminin nedenlerine bakmak gerekmektedir. Çünkü anemi hastalığının oluşmasına neden olan faktörler sonucu ortaya çıkan belirtiler ile anemi ihtimali değerlendirilmeye alınmakta ve gerekli testlerden sonra ise kesin tanı konulmaktadır.

    Anemi hastalığı, vücudumuzda bulunan organlara ve dokulara ihtiyaç duydukları oksijeni taşıyan sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin azalması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Vücudun farklı nedenlerden dolayı yeterince kırmızı kan hücresi üretememesi, kanama kaybından dolayı kırmızı can hücrelerinin azalması ya da kırmızı kan hücrelerinin vücutta olması gerekenden çok daha kısa sürede yok edilmesi, kırmızı kan hücrelerinin azalmasındaki en önemli üç nedendir. Bu üç ana nedenin oluşmasına ise farklı faktörler neden olmaktadır. Hatta anemi hastalığı bu faktörlere göre farklı anemi tiplerine ayrılmaktadır. Anemi tiplerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Vitamin eksikliğine bağlı olarak gelişen anemi,
    • Demir eksikliğinden kaynaklanan anemi,
    • Kronik hastalık anemisi,
    • Kemik iliği hastalığı sonucunda ortaya çıkan anemi,
    • Aplastik anemi,
    • Orak hücre anemisi,
    • Hemolitik Anemi.

    Bütün bu faktörlerin yanı sıra son zamanlarda giderek artan sağlıksız rejim ve diyet listelerinin uygulanması ve mide küçültme ameliyatları sonucunda da anemi hastalığı görülme riski bulunmaktadır.

    Anemi olup olmadığını anlamak için ise anemi tiplerine göre insan vücudunda gözlemlenen belirtilere dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu belirtiler anemi tipine göre değişebileceği gibi, söz konusu anemi tipinin şiddetine ya da kanser, regl ve altında yatan diğer sağlık problemlerine göre de değişkenlik gösterebilmektedir.

    Anemi hastalığı nelere yol açar?

    Anemi ya da bilinen diğer adı ile kansızlık, anemi tipine ya da hastalığın şiddetine göre farklı belirtilere yol açmaktadır.  Anemi genel olarak bakıldığında hafif veya şiddetli olmak üzere iki kategoriye ayrılarak derecelendirilir. Hafif veya orta şiddette anemi hastalığına sahip kişilerde genellikle herhangi bir belirti ile karşılaşılmaz. Çünkü sağlıklı bir vücudun sahip olduğu sistemler kansızlığın hafif veya orta şiddette olduğu durumlarda güçlü bir kırmızı kan hücresi üretme ve telafi etme yeteneğine sahiptir. Ancak anemi hastalığının şiddetini arttırdığı durumlarda insan sağlığını etkileyen oldukça belirgin belirtiler ortaya çıkmaya başlayacaktır. Bu belirtiler hastalığın şiddetine göre hastanın hayatını olumsuz yönde etkileyebilecek ciddi belirtiler olabilir ve hastanın durumunun daha da kötüleşmesine neden olabilmektedir.

    Anemi hastalığının şiddetini arttırmasıyla birlikte birçok anemi tipinde genel olarak görülen belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

    • Enerji kaybından dolayı kolayca yorulma ve halsizlik,
    • Yüz bölgesinde özellikle gözlerde ve tırnak diplerinde solgun görünüm,
    • Yoğun efor gerektiren hareketler sonrasında kalp atışlarının normal olmayan bir şekilde hızlı atması ya da düzensiz bir şekilde atması,
    • Baş ağrısı ve baş dönmesi,
    • Yoğun bir şekilde saç dökülmesi,
    • Unutkanlık ve konsantrasyon bozukluğu,
    • Nefes alıp vermekte zorlanma,
    • Göz kararması,
    • Huzursuz bacak sendromu,
    • Uykusuzluk.

    Bu belirtilerin görülmeye başlanması üzerine anemi hastalığı üzerinde durularak en kısa sürede konusuna uzman bir doktora başvurulmalı ve en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır. Çünkü anemi hastalığına en kısa sürede gerekli müdahale edilmemesi durumunda belirtiler hastanın hayatını tehlikeye atacak durumlar meydana gelebilir.

    Anemi (Kansızlık) Tedavi Yöntemleri

    Anemi (kansızlık) tedavisine başlanabilmesi için öncelikle konusunda uzman bir doktor tarafından tanı konması gerekmektedir. Uygulanan kan testleri ile kandaki kırmızı kan hücresi değerleri belirlenerek anemi teşhisi rahatlıkla koyulabilir. Anemi tipine göre doktorun daha detaylı bilgiye gerek duyduğu durumlarda ise doktor farklı tetkikler isteyebilir. Anemi tanısı konduktan sonra ise uygulanacak tedavi yöntemine anemi hastalığının şiddetine göre karar verilmektedir. Hafif ve orta şiddette anemi görülen hastalar için kırmızı kan hücrelerinin üretimine destek olması amacı ile B12, demir ve folik asit takviyesi verilmektedir. Bu takviyeler hap şeklinde olabileceği gibi gerekli görülmesi durumunda enjeksiyon yani iğne yoluyla da alınabilir.

    Anemi (kansızlık) hastalığının çok şiddetli olarak görüldüğü durumlarda ise yerine koyma tedavisi olarak da bilinen kan takviyesi yöntemi uygulanması gerekebilir. Aplastik anemi, orak hücreli anemi gibi anemi tipleri gibi anemi hastalığının şiddetli yaşanabileceği tiplerde bu yöntemlere başvurulabilir.

    Hastanın durumuna ve hastalığın şiddetine göre tedavi süresi 3 ila 6 ay arasında değişmektedir. Günümüzde birçok insan anemi belirtilerine sahip olduğunu düşünerek doktor tanısı ya da tavsiyesi olmadan takviye almaktadır. Ancak bilinçsiz bir şekilde takviye kullanıma neden olan bu durum doktorlar tarafından asla önerilmemektedir. Özellikle takviye olarak alınan demir, vücutta olması gerekenden daha fazla bulunduğunda organlara zarar verebilmektedir. En etkili anemi tedavisi doktor tanısı aldıktan sonra doktor tarafından belirlenen takviyelerin alınması olacaktır.

    Koru sağlık ekibi olarak sizin için hazırladığımız bu yazımızda kansızlık olarak da bilinen anemi hastalığı ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan anemi nedir, belirtileri nelerdir, anemi olup olmadığı nasıl anlaşılır, anemi hastalığı nelere yol açar ve anemi tedavi yöntemleri nelerdir soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalıştık. Anemi (kansızlık) hastalığı ile ilgili daha fazla bilgi almak ya da muayene olmak için sitemiz üzerinden randevu alarak konusunda uzman ve deneyimli doktorlarımız ile iletişime geçebilirsiniz.

     

    "Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz."

    Aynur UğurBİLGİN
    Hematoloji

    Prof. Dr.

    Aynur Uğur BİLGİN

    Koru Ankara Hastanesi