Rinoplasti (Burun Estetiği); tıp dilinde buruna yeni bir şekil verme operasyonunun ismidir. Bu operasyonda amaç; hastanın memnun olmadığı burun şeklinden daha estetik bir burun oluşturmaktır. Yüz bölgesi bir insana bakıldığı zaman göze çarpan ilk alandır. Bu alanda da burun tam orta noktada olduğu için çok dikkat çeker. Burnunu beğenmeyen hastalar bu açıdan günlük hayatta psikolojik olarak oldukça zor zamanlar geçirebilir. Ayrıca fiziksel olarak da burnundan nefes almakta zorluk çeken hastalar vardır. Hastalar doktora geldiklerinde hem burun estetiği hem de burundaki nefes alma sorununu giderme için ameliyat talebinde bulunabilir. Burun ameliyatı olmak isteyen kişiler en az 18 yaşında ve kemik gelişimini tamamlamış kişiler olmalıdır. Vücut gelişimi ile burnun uzaması 18 yaşına kadar devam ettiği için doktorlar 18 yaşı baz almaktadır. Kadınlarda kimi zaman bu durum 16 yaşa kadar düşse de erkeklerde kesinlikle 18 yaşı doldurması beklenir.
Rinoplasti (Burun Estetiği) Nedir?
Burun estetiği ameliyatında önceden doktor nasıl bir burun oluşacağını hastaya belirtir. Kişinin yüz şekline göre en doğru burun konusunda anlaşma sağlanır. Hasta ameliyattan sonra ortalama nasıl bir burun görüntüsüne sahip olacağını tahmin eder. Burun estetiği ülkemizde ve dünyada en sık yapılan ameliyatlar arasında ilk beştedir. Rinoplasti için yalnızca burun görüntüsünden rahatsız olanlar talepte bulunmaz. Kaza sonucu burunda deforme yaşayanlar, doğum kusurlarına sahip olanlar ya da nefes almakta ciddi güçlük çekenler de rinoplasti olabilir. Bu hastaların bir kısmı burun şeklinde değişiklik istemez. Fakat genel olarak rinoplasti yapılırken burunda değişiklik yapılır. Doktorun amacı rinoplastiye giriş nedeni ne olursa olsun öncelikle kişide nefes almanın en doğru şekilde gerçekleşmesini sağlamak olmalıdır. Burun solunum sistemindeki en önemli organlardan biridir.
Burun estetiğinde zamanın çok büyük bir önemi yoktur. Fakat mevsim olarak yaz ayları çok tercih edilmez. Bu aylarda güneş ışınları kişiye doğrudan temas ettiği için burunda izler kalabilir. Alerjik yapıda olan bireyler ise bahar aylarını tercih etmemelidir. Bu aylarda hapşırma ve burun akıntısı çok sık yaşandığından kişide zorluk oluşturabilir. Tüm bunlara bakıldığında rinoplasti için kış aylarını tercih etmeniz olumlu bir etki bırakabilir. Doktorunuz ile görüşerek en uygun tarihe karar verebilirsiniz.
Burun Estetiği Neden Yapılır?
Burun estetiği yaptırma nedeni herkese göre değişebilir. Genel olarak burunda kemik kayması, burun ucu düşüklüğü, burun alın ya da burun dudak arası mesafenin olması gerekenden uzun veya kısa olması, burnun çok geniş olması, kıkırdak yapısındaki şekil bozuklukları, burnun çok büyük olması, burnun yüz ile uyumlu olmaması, burun ucunun çok geniş olması, burun düşüklüğü, burun yapısındaki asimetriler, burun kemiğinde çıkıklık, burun deliklerinin orantılı olmaması, burnun çok uzun olması ve sıkıştırılmış halde gözüken burun ucu gibi nedenler estetik olarak burun ameliyatı yaptırmaya itebilir. Bazı hastalar burun görüntüsünde tamamen değişiklik isterken bazı hastalar yalnızca saydığımız nedenlerden var olanın düzeltilmesini bekler. Bu durumda rinoplasti yapılmadan önce hasta doktor iletişimi oldukça önemlidir. Mutlaka ameliyattan önce hasta ile doktor birkaç kez konuşarak tam olarak istenen şekil hakkında karar vermelidir.
Rinoplasti (Burun Estetiği) Nasıl Yapılır?
Rinoplasti yani burun estetiği ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Ameliyat ortalama olarak 2 saat sürer. Fakat hastanın yatışı, kan testleri, ameliyat hazırlıkları, ameliyat sonrası işlemler, hasta bakımı gibi etmenler baz alındığında geniş olarak bir gün verilir. Bazı hastalar ameliyat günü hastanede kalırken bazı hastalar aynı gün evlerine gidebilir. Fakat çoğu doktor ilk günün herhangi bir komplikasyona karşı hastanede kalınmasını tavsiye eder. Çok küçük burun ameliyatlarında doktor tercih ederse lokal anestezi de yapılabilir. Fakat bu durum oldukça nadir görülür. Lokal anestezi; vücudun belirli bir bölgesine etki eden anestezi çeşididir. Burun dokularına sağlık personeli tarafından ağrı kesici ilaç enjekte edilir. Aynı zamanda da vücuda uyuşukluk verecek bir ilaç damara enjekte edilir. Böylece hasta tam olarak uyumaz ama uykulu bir hale geçiş yapar. Genel anestezide ise hasta tamamen uyku haline geçer ve hiçbir ses duymaz, hiçbir görüntü görmez.
Burun; alt kıkırdak ve üst kemiğin deri ile kaplanması sonucu gözüken solunum organıdır. Rinoplasti yapılırken kıkırdak dokusu, deri veya kemikte değişiklikler yapılabilir. Eğer gerekirse birkaçında birlikte de düzenlemeler yapılır. Bu ameliyatta ilk olarak burnun alt deliklerinin arasındaki deriden ya da burnun iç kısmından kesik açılır. Alt delikler arası kesik açıldığında burun cildi altındaki kıkırdak ile kemik istenen şekilde yeniden düzenlenir. Burun kemiklerinin veya kıkırdaklarının durumu içeriye ne eklenmesi ya da ne çıkarılması gerektiği ile ilgilidir. Bazen burundan kemik çıkarılırken bazen kıkırdak eklemeleri yapılabilir. Rinoplasti ameliyat olarak kesinlikle uzman ve başarılı bir cerrah tarafından yapılmalıdır. Ameliyat kolay gözükse de oldukça zor bir işlemdir Bu süreçte her operasyon kendine hastır. Başkalarına iyi gelen bir teknik size iyi gelmeyebilir. Hasta ile doktor iletişimi bu açıdan oldukça önemlidir.
Rinoplasti (Burun Estetiği) Yapılma Çeşitleri
Genel olarak en sık yapılan burun ameliyatı çeşitleri açık rinoplasti ve kapalı rinoplasti olarak adlandırılır.
Açık Burun Estetiği
Açık burun estetiği; burun delikleri arasında kesik açılarak burun derisinin kaldırılması suretiyle yapılan ameliyattır. Bu operasyon genellikle ileri düzeyde deforme olmuş, ciddi kemik eğrilikleri olan ya da daha önce de burun estetiği olmuş kişilerde uygulanır. Burun septumunu görmek için oldukça geniş alan açıldığından birçok doktor bu operasyonu tercih eder. Sorun olan alanların tamamı açık rinoplasti ile kolayca görülebilir. Cerrah açık burun ameliyatı ile burun tamamına hâkim olur. Böylece düzenlemeler yapmak daha rahat bir hal alır. Açık rinoplasti kesinlikle sonradan kesik izi kalan bir işlem değildir. Kesi burun içinden olmadığı için başlangıçta izi gözükür fakat sonradan giderek silikleşir.
Açık rinoplasti genelde en fazla 2,5 saat sürer. Fakat hastanın vücudundan kıkırdak alınması gerekiyorsa ve burunda birtakım komplikeler meydana gelmişse işlem uzayabilir. Bu ameliyatta burun delikleri arasında uygulanan kesik milimetrik bir kesiktir. Ameliyat sonrası ya da ameliyat sürecinde buradan oluşturulan kesikte kanama olması düşük bir ihtimaldir. Fakat bazı hastalarda burun hassasiyetine bağlı açık estetik ameliyatı sonrası kanama olabilir. Ameliyat aşamasında kanama hasta için de doktor için de istenmeyecek bir durumdur. Bu nedenle doktor oldukça hassas davranır. Kanama olması beraberinde ameliyat sonrası morluk ve şişlik oluşumunu arttırıcıdır. Açık rinoplastide ameliyat sonrasında görülen morluklar ve şişlikler en fazla 10 gün sürer. Morarmalar yaklaşık bir hafta içinde sararmaya döner. Şişlikler ise ortalama 1 aya kadar uzayabilir. Fakat ödem genellikle 3 günde atılır.
Açık rinoplasti sonrası ilk bir iki gün koku almada sorun, baş dönmesi gibi yan etkiler oluşabilir. Burun kemerinin oldukça yakınlarında koku alma hücreleri olması buna etkilidir. Ameliyattan sonra burada ödem oluşması mukozayı dar bir bölgeye sıkıştırır. Bu nedenle koku almada sorun meydana gelebilir.
Açık burun ameliyatının ardından sert gıdalar ile kan sulandıran gıdalar tüketmemeye ve bir yerde otururken aniden kalkmamaya dikkat edilmelidir. Ayrıca yüksek yastıkta uyumaya, doktor onayına kadar gözlük kullanmamaya, dişleri sertçe fırçalamamaya ve çok sıcak su ile duş almamaya da dikkat etmek gerekir. Ameliyat sonrası en azından ilk üç gün istirahat edilmelidir. Doktor onay verene kadar spor yapılmamalı, fiziksel aktivitelerden uzak durulmalıdır. İlk günler tampon ve alçı nedeniyle nefes almakta zorluk yaşanabilir, ağız kuruluğu meydana gelebilir. Ağız kuruluğunu gidermek için bol bol su içilmesi önerilir. Sıcak yiyecekler ve içecekler buruna sıcak buhar verip kanamaya sebep olacağından kaçınılmalıdır. Rinoplastiden sonra burnu çarpmamaya, vurmamaya ve darbe almasına engel olmaya çalışılmalıdır. Aksi halde kemik yanlış yönde kaynayabilir ve burun hassas dönemdeyken düz formu bozulup yamuk hale gelebilir. Bu nedenle burnunuza sertçe dokunmak ve sertçe sümkürmek tavsiye edilmez. Rinoplasti ardından en az 6 ay direkt güneş ışınlarından kaçınmalısınız. Güneş ışınları hassas burnunuzda lekeler bırakabilir. Öksürmekten ya da hapşırmaktan korkmayın fakat bu aşamalarda dikkat edin! Bunları iki burun deliği de açık haldeyken yapmanıza özen göstermeniz tavsiye edilir. Açık rinoplastinin tek olumsuz özelliği kapalı rinoplastiye göre iyileşme süresinin daha uzun olmasıdır.
Kapalı Rinoplasti (Burun Estetiği)
Kapalı rinoplasti; burun deliklerinin iç kısmından kesi açılarak yapılan ameliyattır. Cerrahın görüş alanı daha dar olduğu için genellikle komplike olmayan burun ameliyatlarında kullanılır. Kesik burun içinde olduğu için ameliyat sonrası burunda görünür bir dikiş izi kalmaz. Bu ameliyattan sonra burun daha doğal bir görüntüye kavuşur. Hem ameliyat süresi hem de iyileşme süresi açık burun ameliyatına göre daha kısadır. Kapalı rinoplasti işleminde deri kaldırma yapılmadığından deri de yumuşak dokular da zarar görmez. Ayrıca burun ucu çok daha iyi bir şekilde desteklenir tok bir görüntü meydana gelir. Kesilen sinir miktarı az olduğundan hasta operasyon sonrasında uyuşukluk hissini minimumda yaşar. Burnun içinde oluşabilecek yaralar az olur, ameliyat sonrası şişlik, morluk ve ağrı hissi açık rinoplastiye göre daha azdır.
Kapalı rinoplasti çoğunlukla burun ucu işlemlerinde, burun kanatlarının düzeltilmesinde, burun sırtı sorunlarında veya burun kemeri olması durumlarında tercih edilir. Bu ameliyatta doktor kırma işlemi yapmaz daha çok törpüleme ile operasyon devam eder. Ameliyatın ardından burun içine estetik dikişler atıldığı için dikiş alma olmaz. Dikişler zamanla kendiliğinden erir. İlk iki gün hafif şekilde şişlik ya da morluk görülse de kısa sürede geçer. Kapalı rinoplasti sonrası bir hafta sonunda hasta günlük yaşantısına ve rutinlerine geri dönebilir. Doktor ile istişare edilerek alınan kararlara bağlı olarak ameliyattan en az iki üç gün sonra banyo yapılması tavsiye olunur. En az üç ay spor yapmamak ve güneş ışınlarına maruz kalmamak için şapka takmak tavsiye edilir.
Burun Ameliyatı Sonrasında İyileşme Aşaması
Burun ameliyatından çıktıktan sonra genel olarak ilk gün ağrı yaşanabilir. Bu nedenle anestezi etkisi tamamen yok olmadan doktorun önerdiği ağrı kesicileri almanız tavsiye edilir. İlk saatler ayağa kalkmamanız gerekir. Çünkü ayağa kalktığınızda ani baş dönmesi ve buna bağlı düşme, buruna darbe alma yaşanabilir. Ayağa kalktığınız zamanda da yanınızdaki birinden yardım almanız daha iyi olacaktır. Genizden gelen bir kan sızıntısı yaşanabilir. Bu oldukça doğaldır. Ağzınıza gelen kanamayı fark etmeden yutabilirsiniz. Yutma mide bulantısı ile kusmaya ertesi günde dışkıda siyahlığa sebep verebilir. Rinoplasti işleminden ortalama 6 saat sonra çorba içilebilir. Daha sonra da püre gibi yumuşak gıdalar tüketmeniz gerekir.
Burun çevresinde, göz altlarında hatta cildi hassas olan kişilerin boyunlarında dahi morarma görülebilir. Bu morluk geçici olduğundan hastayı korkutmamalıdır. Burun ameliyatından sonra ödem gözlendiğinden yüze buz kompresleri yapılır. Bu kompresler yarım saatlik aralar halinde yapılmalıdır. Buz kompresi için ameliyattan sonra birkaç gün yakın olduğunuz biri ile beraber kalmanız önerilir. İlk günler burnunuzda tıkanıklık hissedebilirsiniz. Ayrıca burnunuzdan sümükle birleşmiş kan pıhtıları çıkabilir. Pıhtıları yumuşak hareketlerle almanız ve kendinizi zorlamamanız gerekir. Her pıhtı parçası çıktığında daha rahat nefes almaya başlayacaksınız. Burun ameliyatında ilk görüntü yanıltıcı olabilir. İstenen şekil tam olarak 6 ay ile 1 yıl arasında oluşur. Bu nedenle 1 yıllık doktor kontrollerinize düzenli gitmeniz tavsiye edilir. Tamamen tüm ödemin gitmesi ve burnun yüzdeki şeklini alması 1 yıl gibi uzun bir süreçte oluşur.