Her insan hayatının bir döneminde mutlaka baş ağrısı problemi ile karşılaşmıştır. Baş ağrısı gerek ülkemizde gerekse bütün dünyada en sık görülen sağlık problemleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Yapılan araştırmalarda aile hekimine başvuran her on kişiden birinin baş ağrısı problemi ile başvurduğu tespit edilmiştir. Ayrıca nörolojiye sevk edilen her üç hastadan birinin sevk edilme nedeni yaşadığı baş ağrısıdır. Baş ağrısı yaş, cinsiyet ya da herhangi belirleyici bir fark ayırt etmeksizin her insanda görülebilen sağlık problemlerinden biridir. Baş ağrısı problemin altında yatan birçok neden olabilir. Ayrıca baş ağrısı hafif şiddette olabileceği gibi kişinin sosyal hayatını etkileyebilecek hatta yaşam kalitesini etkileyecek şiddette baş ağrıları da görülebilmektedir.
Yazımızda dünyada en çok görülen sağlık problemlerinden biri olan baş ağrısı hakkında en çok merak edilen sorulardan olan baş ağrısı nedir, neden olur, sebepleri nelerdir sorularına detaylı cevaplar vermeye çalışacağız. Ayrıca baş ağrısı bölgeleri nelerdir, baş ağrısı tipleri nelerdir ve baş ağrısını ne geçirir sorularının cevabını da yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Baş Ağrısı Nedir?
Dünyada en sık görülen sağlık problemlerinden olan, herkesin hayatında mutlaka yaşadığı baş ağrısı araştırmalara göre toplumun neredeyse %50’sinde görülmektedir. Baş ağrısını her yaştan her cinsiyetten insanda ayırt edici bir özellik olmaksızın görülebilir. Son yapılan araştırmalara göre erkeklere oranla kadınlarda daha sık görüldüğü tespit edilmiştir. Baş ağrısı en basit tanımı ile baş kısmının belirli bir bölümünde ya da tamamında görülen ağrı, zonklama ya da sıkışma hissi olarak tanımlanır. Başımızın etrafında ağrıya karşı duyarlı birçok sinir ve doku yapısı bulunur. Özellikle baş ve boyun kısımlarında bulunan kaslar başta olmak üzere kulak, periost yani kulak zarı, burun, boğaz, toplardamar ya da atardamarların birinin veya birden fazlasının baskıya maruz kalması, kasılması veya gevşemesi ya da yer değiştirmesi gibi etkenler baş ağrısına neden olur. Oluşan tüm bu durumlar başımızın etrafında bulunan ağrıya duyarlı sinir ve doku yapısının etkilenmesine neden olarak baş ağrısı oluşturur.
Sadece ülkemizde değil dünya genelinde en sık görülen sağlık problemlerinden olan baş ağrısı için en detaylı araştırmalar Uluslararası Baş Ağrısı Derneği tarafından yapılmaktadır. Uluslararası Baş Ağrısı Derneği yaptığı detaylı araştırmalar sonucunda baş ağrısı çeşitlerini 14 ana grup ve yüzlerce alt grup olacak şekilde sınıflandırmıştır. Tüm baş ağrısı tiplerinin %90’ını ise gerilim baş tipi ağrısı ve migrene bağlı baş ağrılarının oluşturduğu gözlenmiştir.
Baş Ağrısı Neden Olur?
Beynimiz doku yapısı itibariyle vücudumuzda bulunan ağrı hissetmeyen organlardan biridir. Ancak başımızın etrafında bulunan ve beyni besleyen toplardamarlar ve atardamarlar başta olmak üzere kulak, burun, sinüs, beyin zarı, diş, göz, ense ve sırt kasları ağrıya duyarlıdır. Ağrıya duyarlı bütün bu bölümler göz önüne alındığı takdir de birçok baş ağrısı nedeni olabilmektedir. Bu yüzden baş ağrısı tipleri nedenlerine göre oldukça fazla gruplara ayrılmıştır. Bütün bu bilgiler göz önüne alındığında baş ağrısı neden olur sorusu için tek bir cevap veremeyiz çünkü pek çok farklı nedenden dolayı baş ağrısı oluşabilmektedir. Ayrıca farklı nedenlerden dolayı oluşan baş ağrıların şiddeti, süresi ve ağrı bölgesi de kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir. Oldukça fazla çeşide sahip olan baş ağrısı bazen birkaç saat içinde kendiliğinden geçebilirken bazen günlerce sürebilir. Ayrıca bazı baş ağrısı çeşitlerinde şiddeti oldukça hafifken bazılarında kişinin yaşam kalitesini etkileyecek boyutlarda olabilir.
Baş Ağrısı Sebepleri Nelerdir?
Baş ağrısı sebepleri nelerdir sorusunun cevabı baş ağrısı tipine göre farklılık göstermektedir. Bu yüzden bağ ağrısı için tek bir sebep geçerlidir diyemeyiz. Baş ağrısı tipine göre yapılan tetkikler sonucunda baş ağrısına neden olan esas sebep belirlenebilir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda baş ağrısı sebeplerini sınıflandıracak olursak;
- Göz bozuklukları,
- Travmalar,
- Enfeksiyonlar,
- Kafa içi basınç değişiklikleri,
- Beyin tümörleri,
- Stres ve psikolojik rahatsızlıklar,
- Az su tüketimi veya açlık
- Kan damarları ile ilgili yaşanan sağlık problemleri,
En sık görülen baş ağrısı sebeplerden diyebiliriz. Ayrıca hipertansiyon, bazı ilaçların yanlış kullanımı, baş bölgesinde meydana gelen düşme, çarpma gibi durumlarında baş ağrısına sebep olduğu bilinmektedir.
Baş Ağrısı Bölgeleri Nelerdir? Baş Ağrısı Tipleri Nelerdir?
Uluslararası Baş Ağrısı Derneği baş ağrısı çeşitlerini 14 ana gruba ve yüzlerce alt grupta sınıflandırmaktadır. Bunun sebebi işe baş ağrısına oluşmasına neden olabilecek birçok durumun olmasıdır. Ayrıca baş ağrısı baş çevresinde farklı bölgelerde ya da tamamında görülebilir ya da farklı şiddetlerde de kendini hissettirebilir. En sık görülen bağ ağrısı tipleri ise baş ağrısının hissedildiği yerlere göre sınıflandırılmıştır. Bu baş ağrısı tiplerini sıralayacak olursak;
Migren
Migren, genellikle başın ve yüzün sadece tek bir yarısında ortaya çıkan oldukça şiddetli ve ciddi seyirli baş ağrısı tiplerinden biridir. Başın sadece tek bir tarafında hissedilmesi diğer baş ağrısı tiplerinden ayırt edilmesini sağlayan özelliğidir. Migren tipindeki baş ağrıları da birçok alt tiplere ayrılmaktadır. Örneğin, kronik migren baş ağrısı bu alt tiplerden biridir ve bir aylık süreç içerisinde en az 15 gün hissedilmektedir. Migren baş ağrısını süresi 4 ile 72 saat arasında değişmektedir.
Gerilim Tipi Baş Ağrısı
En sık görülen baş ağrısı tiplerinden biridir. Gerilim tipi baş ağrısı başın tamamında hissedilir. Başın etrafında sıkı bir bant varmışçasına hissedilir. Gerilim tipi baş ağrısının nedeni baş çevresi, çene, boyun ve yüz bölgesinde bulunan kasların gerilmesi sonucu meydana gelmektedir. Ağrı genellikle kafanın arka tarafından başlayarak öne doğru başın tamamına yayılır. Kademeli olarak artan baş ağrısı aynı şekilde azalarak kaybolur.
Küme Baş Ağrısı
Küme tipi baş ağrısı diğer baş ağrısı tiplerine göre daha az görülen ancak kendini hissettirdiğinde oldukça şiddetli meydana gelen baş ağrısı tipidir. Yüzün bir tarafında veya göz arkasında belirgin şekilde kendisini hissettirir. Küme baş ağrısı yaşayan kişiler bu ağrıyı başına bıçak saplanıyormuş ya da kafası oyulurmuş hissi ile tanımlar. Aşırı şiddetli bir şekilde kendisini hissettiren küme baş ağrısı gözlerde sulanmaya hatta burun akıntısına neden olabilir. Küme baş ağrısının nedeni henüz tam olarak belirlenememiştir ancak kadınlara oranla erkeklerde 9 kat daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir.
Bütün bu baş ağrısı tiplerinin yanı sıra, yüksek tansiyona bağlı baş ağrısı, trigeminal nevraljiye bağlı baş ağrısı ve sinüzite bağlı baş ağrısı baş ağrısının yerine göre sınıflandırılan baş ağrısı tiplerindendir.
Baş Ağrısını Ne Geçirir?
Baş ağrısını geçirmek için en önemli tedavi yöntemi öncelikle ağrının tipini ve altta yatan nedenlerini tespit etmektir. Baş ağrısının tipine göre ise uzman doktor tarafından hangi tedavinin uygulanacağına karar verilir. Eğer baş ağrısının şiddeti hafif düzeyde ise ağrının kontrolü için basit ağrı kesiciler kullanılabilir. Ancak bu ağrı kesiciler ağrının hemen başlangıcında alınmalıdır. Baş ağrısı birçok neden bağlı olarak oluşabileceği için eğer baş ağrılarınızın şiddeti fazla ise ya da uzun süreli ise mutlaka bir nöroloji uzmanına danışmalısınız.
Koru Hastanesi ekibi olarak yazımızda baş ağrısı nedir, neden olur, sebepleri nelerdir, bölgeleri ve tipleri nelerdir ve baş ağrısını ne geçirir sorularına cevaplar vermeye çalıştık. Umarız faydalı bir yazı olmuştur. Baş ağrısı ile ilgili daha fazla bilgi almak ya da randevu alarak konusunda uzman doktorlarımıza muayene olabilmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.