Tam Kan Sayımı (Hemogram) Nedir?
Hemogram testi, sağlık durumunuzu değerlendirmek için kullanılan standart bir laboratuvar testidir ve genellikle rutin sağlık muayenelerinin bir parçası olarak yapılır. Sonuçlar, hekiminize sağlık durumunuz hakkında bilgi vermek ve gerektiğinde uygun tedaviyi belirlemek için kullanılır.
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi Nasıl Yapılır?
Tam kan sayımı testi için bir kan örneği alınır. Alınan kan, bir tüpe toplanır. Bu tüp, antikoagülan adı verilen bir madde içerir, bu madde kanın pıhtılaşmasını önler ve kanın sıvı halde kalmasını sağlar. Toplanan kan örneği, laboratuvara gönderilir. Laboratuvar, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositlerin sayısını ölçer. Ayrıca, hematokrit, hemoglobin ve diğer kan bileşenlerinin ölçümü de yapılır. Sonuçlar elde edildikten sonra, bu sonuçlar bir rapor halinde sunulur. Rapor, kandaki farklı kan hücre tiplerinin sayıları ve diğer ölçümleri içerir. Bu sonuçlar, bir doktor tarafından yorumlanır ve hastanın sağlık durumu hakkında bir değerlendirme yapılır.
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testinde Hangi Değerler İncelenir?
Tam kan sayımı (hemogram) testi, bir kişinin kanındaki çeşitli kan hücreleri ve diğer bileşenler hakkında önemli bilgiler sağlar. Bu testte incelenen temel değerler şunlardır:
Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrositler)
• Hematokrit (HCT): Kandaki toplam hacmin yüzde olarak ifade eder.
• Hemoglobin (Hb): Kandaki oksijen taşıma kapasitesini ölçer.
• Ortalama Hacim (MCV): Kırmızı kan hücrelerinin ortalama hacmini gösterir.
• Ortalama Hemoglobin (MCH): Kırmızı kan hücrelerinin ortalama hemoglobin miktarını gösterir.
• Ortalama Hemoglobin Konsantrasyonu (MCHC): Kırmızı kan hücrelerinin ortalama hemoglobin konsantrasyonunu gösterir.
• Kırmızı Kan Hücreleri Sayısı (RBC): Bir litre kan içindeki kırmızı kan hücrelerinin sayısını ölçer.
Beyaz Kan Hücreleri (Lökositler)
• Total Beyaz Kan Hücresi Sayısı (WBC): Bir litre kan içindeki toplam beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
• Nötrofil Sayısı: Nötrofil adı verilen beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
• Lenfosit Sayısı: Lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
• Monosit Sayısı: Monosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
• Eozinofil Sayısı: Eozinofil adı verilen beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
• Bazofil Sayısı: Bazofil adı verilen beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçer.
Trombositler (Pıhtılaşma Hücreleri)
• Trombosit Sayısı (PLT): Bir litre kan içindeki trombositlerin sayısını ölçer.
Bu değerler, tam kan sayımı testi sonuçlarına dahil edilir. Bu sonuçlar, bir kişinin genel sağlık durumu hakkında bilgi sağlar ve birçok farklı sağlık sorununun teşhisinde ve izlenmesinde kullanılır.
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi Değerleri Kaç Olmalıdır?
Hemogram (tam kan sayımı) testindeki normal değerler, yaş, cinsiyet, hamilelik, kullanılan ilaçlar, genel sağlık durumu vs. gibi etmenlere bağlı olarak değişebilir. Ayrıca sonuçların laboratuvarların referans aralığına göre de değişme ihtimali vardır. Ancak, aşağıda ortalama değer aralıklarını bulabilirsiniz:
Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrositler)
• Hematokrit (HCT): %38-50 arası.
• Hemoglobin (Hb): 12-16 g/dL (gram/desilitre).
• Ortalama Hacim (MCV): 80-96 fL (femtolitre).
• Ortalama Hemoglobin (MCH): 27-33 pg (pikogram).
• Ortalama Hemoglobin Konsantrasyonu (MCHC): 32-36 g/dL.
• Kırmızı Kan Hücreleri Sayısı (RBC): 4.5-6.0 milyon/mm³.
Beyaz Kan Hücreleri (Lökositler)
• Total Beyaz Kan Hücresi Sayısı (WBC): 4,000-11,000/mm³.
• Nötrofil Sayısı: 2,000-7,500/mm³.
• Lenfosit Sayısı: 1,000-4,000/mm³.
• Monosit Sayısı: 200-800/mm³.
• Eozinofil Sayısı: 50-500/mm³.
• Bazofil Sayısı: 0-200/mm³.
Trombositler (Pıhtılaşma Hücreleri)
• Trombosit Sayısı (PLT): 150,000-450,000/mm³.
Bu bilgiler, temel hemogram testi sonuçlarını içeren standart bir raporu temsil eder. Sonuçlar, genellikle rakam ve birimlerle sunulur (örneğin, eritrosit sayısı x 10^6/μL). Her bir sonucun normal aralık içinde olup olmadığı raporda belirtilir. Normal aralık içinde olmayan sonuçlar, bir sağlık profesyonelinin dikkatini çekerek daha fazla inceleme veya tedavi gerektirebilir.
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi Hangi Hastalıkların Teşhisi İçin Yapılır?
Tam kan sayımı (hemogram) testi, birçok farklı sağlık sorununun teşhisinde ve izlenmesinde kullanılır. Bu test, aşağıdaki hastalıkların tanısında ve takibinde yardımcı olabilir:
- • Kansızlık (Anemi): Kırmızı kan hücrelerinin sayısının azalması, hemoglobin eksikliği veya diğer nedenlerle oluşan kansızlık durumları tespit edilebilir.
- • İnflamasyon ve Enfeksiyonlar: Beyaz kan hücrelerinin sayısı ve tipleri, enfeksiyonların veya inflamasyonun varlığını gösterebilir. Özellikle lökosit sayısı yüksekse, bu durum enfeksiyonlarla ilişkilendirilebilir.
- • Bağışıklık Sistemi Sorunları: Beyaz kan hücrelerinin tipleri ve sayıları, bağışıklık sistemi sorunlarını gösterebilir. Örneğin, lökosit sayısındaki anormallikler otoimmün hastalıkları veya bağışıklık sistemi bozukluklarını işaret edebilir.
- • Romatoid Artrit ve Diğer İltihaplı Hastalıklar: Romatoid artrit ve diğer otoimmün hastalıklar, tam kan sayımı sonuçlarında belirli değişikliklere neden olabilir. Örneğin, lökosit düzeyleri artabilir.
- • Kanserler: Hematolojik kanserler, özellikle lösemi ve lenfoma gibi kanserler, tam kan sayımı ile teşhis edilebilir. Trombosit sayısındaki anormallikler de kan kanserlerine işaret edebilir.
- • Pıhtılaşma Bozuklukları: Trombosit sayısı ve diğer parametreler, pıhtılaşma sorunlarını teşhis etmeye yardımcı olabilir.
- • Kemik İliği Sorunları: Kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin üretildiği kemik iliği sorunları, tam kan sayımı ile belirlenebilir.
- • Dehidrasyon veya Aşırı Sıvı Kaybı: Hematokrit değeri, dehidrasyon veya aşırı sıvı kaybı gibi durumları gösterebilir.
- • Kronik Hastalıklar: Tam kan sayımı, diyabet, böbrek hastalığı ve karaciğer hastalığı gibi kronik sağlık sorunlarının izlenmesinde kullanılabilir.
- • Paraziter Enfeksiyonlar: Parazit enfeksiyonları, hemogram testi sonuçlarında değişikliklere neden olabilir.
- • İlaç Yan Etkileri: Bazı ilaçların yan etkileri, kan hücreleri üzerinde değişikliklere neden olabilir. Bu tür yan etkileri tespit etmek için tam kan sayımı kullanılabilir.
Bu liste sadece birkaç örnek içerir. Tam kan sayımı, genel sağlık durumunu değerlendirmek ve sağlık sorunlarını tespit etmek için yaygın bir testtir.
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi İle İlgili Sık Sorulan Sorular
Tam kan sayımı testi ile ilgili sık sorulan sorulara ve cevaplarına aşağıdan ulaşabilirsiniz
Tam Kan Sayımı Neden Yapılmalı?
Tam kan sayımı, birçok farklı nedenle yapılabilir ve bir kişinin genel sağlık durumunun değerlendirilmesi ve çeşitli sağlık sorunlarının teşhisi için oldukça değerli bir testtir.
• Genel Sağlık Değerlendirmesi
• Anemi Teşhisi
• Enfeksiyonların İzlenmesi
• Bağışıklık Sistemi Sorunlarının Teşhisi
• Kanser Teşhisi
• Pıhtılaşma Bozukluklarının Değerlendirilmesi
• Dehidrasyon ve Sıvı Dengesinin İzlenmesi
• Kronik Hastalıkların İzlenmesi.
• İlaç Etkilerinin İzlenmesi
Hemogram Testi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Hemogram (tam kan sayımı) testi, genellikle gün içinde herhangi bir zamanda yapılabilir. Bu testin belirli bir saat veya zamana bağlı bir gerekliliği yoktur. Ancak, bazı durumlar veya önerilerde değerlerde farklılık görülebilir. Bu durumlar şunlardır:
- • Aç veya Tok Olma Durumu
- • Doktorun Talimatları
- • İlaç Kullanımı
- • Günlük Aktiviteler
- • Gerginlik veya Stres
Bu durumlar olduğunda kan vermeden önce doktorunuza haber vermeniz sonuçların doğruluğu açısından faydalı olacaktır. Doktorunuz, bakılacak olan değere göre size daha öncesinden yapmanız gerekenleri söyleyecektir.
Tam Kan Sayımı Nasıl Raporlanır?
• WBC: Beyaz kan hücrelerinin sayısı
• RBC: Kırmızı kan hücrelerinin sayısı
• HGB: Hemoglobin sayısı
• HCT: Alyuvarların toplam hacminin kandaki yüzdesi
• MCV: Bir alyuvarın ortalama büyüklüğü
• MCH: Her bir alyuvarda bulunan hemoglobin miktarı
• MCHC: Her bir alyuvarda bulunan hemoglobin ağırlığı
• PLT: Kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombosit sayısı
• RDW: Bir hastanın farklı alyuvar boyutlarının farkları
• PDW: Trombositlerin dağılım genişliği
• MPV: Bir trombositin büyüklüğünü gösterir
Tam Kan Sayımı Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Tam kan sayımı sonuçları, bir doktor veya sağlık profesyoneli tarafından yorumlanmalıdır. Sonuçlar, bir kişinin sağlık durumu hakkında önemli bilgiler içerir ve anormal sonuçlar, bir hastalığın teşhisini veya sağlık sorunlarının izlenmesini gerektirebilir. Hemogram sonuçlarını yorumlamak için dikkate alınması gereken bazı temel faktörler şunlardır:
Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrositler)
• Hematokrit (HCT) ve Hemoglobin (Hb): Bu değerler, kandaki oksijen taşıma kapasitesini yansıtır. Düşük değerler anemiye işaret edebilir.
• MCV, MCH, MCHC: Bu parametreler, kırmızı kan hücrelerinin boyutu ve hemoglobin içeriği hakkında bilgi verir.
Beyaz Kan Hücreleri (Lökositler)
• Total Beyaz Kan Hücresi Sayısı (WBC): Yüksek değerler enfeksiyon, inflamasyon veya lökemi gibi sorunları işaret edebilir.
• Nötrofil, Lenfosit, Monosit, Eozinofil, Bazofil: Beyaz kan hücrelerinin türleri ve yüzdeleri, bağışıklık sistemi sorunlarını ve enfeksiyonları değerlendirmek için kullanılır.
Trombositler (Pıhtılaşma Hücreleri)
• Trombosit Sayısı (PLT): Düşük trombosit sayısı kanama eğilimini artırabilirken, yüksek değerler tromboz riskini artırabilir.
• Morfoloji: Hemogram raporları, kırmızı kan hücrelerinin, beyaz kan hücrelerinin ve trombositlerin morfolojik (şekle ilişkin) değerlendirmelerini içerebilir. Bu değerlendirmeler, hücrelerin normal veya anormal olduğunu belirtir.
Anormal sonuçlar, bir hastalığın teşhisini veya daha fazla inceleme gerekliliğini belirtebilir. Örneğin, düşük hemoglobin seviyeleri anemiye işaret edebilirken, yüksek lökosit sayıları enfeksiyonun varlığını veya inflamasyonu gösterebilir. Doktorunuz, sonuçları daha fazla inceleme veya tedavi için nasıl kullanacağınız konusunda size rehberlik edecektir.
Çocuklarda Tam Kan Sayımı Gerekli Mi?
Evet, çocuklarda tam kan sayımı (hemogram) gerekliliğe ve bazı özel durumlara bağlı olarak yapılabilir. Hemogram testi, çocukların sağlık durumunu değerlendirmek, çeşitli sağlık sorunlarını teşhis etmek ve takip etmek için önemli bir tıbbi araçtır.