Sünnet, erkek çocukları olan ailelerin dini geleneklerinin (Müslüman ve Musevi topluluklarda zorunlu olmakla beraber) yanı sıra sağlığa faydası ile de dünya çapında birçok aile tarafından tercih edilen penis üzerine genel ya da lokal uyuşturma işlemleri gerçekleştirilerek yapılan cerrahi bir işlemdir. Sünnet işleminin bebeğin doğumundan sonraki ilk günlerde yapılması halinde bebeğin rahatlığı ve iyileşme oranının yüksek olması sebebiyle uzman hekimler tarafından tavsiye edilir. Fakat bebekte emme durumları ya da solunum problemi varsa sünnet işlemi yapılmaz, ileri bir tarihe ertelenir.
Yenidoğan sünneti konusundan aile haberdar değilse, bebeğin doğumundan birkaç ay sonra yine lokal anestezi yöntemi uygulanarak yapılmaktadır. Bebek uzun süre kuvöz ortamında kalmış, başka hastalıklar baş göstermiş ise bebeğin 4 -18 aylık dönemlerinde, 4 ya da 5,5 yaşından sonra da sünnet işlemi yapılabilir. Sünnet bu dönemler dışında kalmış ise ancak 6 yaşından sonra yaptırılması tavsiye edilir. Sünnetin erken dönemlerde yapılmasının sağladığı avantajların aileler tarafından daha iyi anlaşılması, eğitim seviyesinin artması ve bazı yanlışlıkların artık medyalar aracılığı ile anlatılmasıyla da günümüzde yenidoğan sünneti yaptıran ailelerin sayısı oldukça artmaktadır.
Yenidoğan Sünneti Nasıl Yapılır ?
Sünnet mümkün olduğu kadar ameliyathane gibi steril ortamlarda yapılması gereken ciddi bir işlemdir. Asla göz ardı edilmemeli ve uygunsuz ortamlarda yapılmasına müsaade edilmemelidir. Hangi yaşta olursa olsun yapılan sünnet işlemleri uzman bir hekim tarafından yapılmalıdır. Sünnet işlemini iki farklı şekilde ele alabiliriz. Yenidoğan sünneti en fazla on beş dakika lokal anestezi kullanılarak yapılan bir işlemdir.
Sünnet ve Yenidoğan Sünnet Faydaları
Sünnet işleminin erken yaşlarda yapılması halinde sağladığı birçok fayda bilinmektedir. Bununla birlikte yenidoğan bebeklerde yapılan sünnet işlemlerinin hem aileye hem bebeğe sağladığı yararlar şunlardır;
- Yenidoğan bebekler yapılan işlemi hatırlamayacağı için ruhsal yönden herhangi bir sorunla karşılaşmazlar. Ayrıca bu yaş bebekler, günün büyük bir çoğunluğunu uyuyarak geçirdikleri için hareket etme oranları az olduğundan kremlerle birlikte neredeyse hiç ağrı hissetmeden bu dönemi atlatmaktadır.
- Lokal anestezi uygulandığı için bebek aç kalmayacak ve bu durumda aile bireylerinin gönülleri daha rahat olacaktır.
- Bu dönemde bebeğin cildi üzerindeki damarlar çok az belirgin olduğundan kanama durumları neredeyse yaşanmayacaktır.
- Annenin bebeği emzirmesiyle loğusa döneminde salgıladıkları sıvı ile bebek bu dönemde daha korumalı olacak ve iyileşme süresi hızlı olacaktır.
- Bebek doğumundan 6 ay sonra yapılan sünnetli ya da sünnetsiz bebeklerde araştırmalar gösteriyor ki idrar yollarında meydana gelen enfeksiyonlarda bu risk sünnetli çocuklarda daha az olmaktadır.
- Doğumsal olarak sünnet derisi ucunda oluşmuş bazı darlık problemleri yaşayan çocuklarda ve doğum öncesi anne karnında ya da doğum sonrası yukarı idrar yollarında bir genişleme söz konusu ise hekimler tarafından sünnet önerilmektedir.
Bunların yanı sıra yine sünnetin sağlamış olduğu bazı faydaları da şu şekilde sıralayabiliriz.
- Kapalı olan sünnet derisinde ihmal ve kötü kullanımlar ile bazı viral hastalıklara yakalanma riski fazla iken açık penis uçlarının temizliği ve bakımı daha kolaydır.
- Birçok akademik çalışmanın da belirttiği üzere sünnet olanlarda penis kanseri riski çok az olmaktadır.
- Ayrıca sünnetin kadınlara olan faydası da mevcuttur. Sünnetli erkeklerin eşlerinde rahim ağzı kanserleri daha az görülmektedir.
- Erken boşalma gibi çiftler arasında sorun olan bazı problemlere karşı da sünnetin fayda sağladığı söylenmektedir.
Sünnet Nasıl Yapılmaktadır?
Sünnet işleminin birçok farklı yöntemi vardır.
Çan Yöntemi; yenidoğan bebek sünneti işleminde en çok tercih edilen bu yöntemde yaşa uygun iki metal plaka arasına bebekten alınan sünnet derisi yapıştırılır ve dışta kalan kısımlar cerrahi işlemle kesilir. Kanama ya da başka durumlar yaşanmaz.
Lazer (Koter) Yöntemi; elektrikli aletler kullanılarak yapılan bu işlem eğer cerrahi bir el tarafından yapılmazsa çok ciddi sakatlıklara neden olmaktadır. Bundan dolayı hekimler tarafından tavsiye edilmez.
Cerrahi Yöntem; genel olarak hem yenidoğan sünneti hem de diğer yaş gruplarında en çok kullanılan yöntemdir.
Yapılma Taşı; bu sünnet işlemi çocuklarda ruhsal sorunlara sebep olduğu düşünülerek hekimler tarafından tavsiye edilmez.
Kimler Sünnet İşlemi Yapabilir?
Sağlık Bakanlıkları çerçevesinde sünnet işlemi hekimler, sağlık memurları, çocuk cerrahları, ürologlar ve genel cerrahi hekimleri tarafından yapılması uygundur. Özellikle bebeğin doğumundan 24 saat sonra gerçekleştirilen yenidoğan sünneti işlemleri mutlaka uzman bir hekim tarafından yapılmalıdır. Uzmanlar bu konuda aileleri ciddi bir şekilde uyarmaktadır. Aksi durumlarda bebeklerde iltihaplanmalar ve başka ciddi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
Sünnette İyileşme Süresi
Yenidoğan sünneti konusuna aileler artık daha hassas yaklaşmaktadır. Sünnet işlemlerinde iyileşme süreci çocukların sünnet oldukları zaman göz önünde bulundurularak farklı olabilmektedir. Yenidoğanlarda sünnet hızlı bir şekilde iyileşmesi özelliği ile de tercih edilmektedir. İyileşme süresi, yapılan yönteme göre de farklı olmaktadır ama en fazla on gün içerisinde iyileşmeler gerçekleşmektedir.
Sünnet Esnasında Oluşabilecek Durumlar
Yenidoğan bebeklerde sünnet yapılırken bebek durumu hatırlamayacağı için herhangi bir ruhsal sorun oluşmamaktadır. Fakat sünnet esnasında derinin fazla ya da az alınması, kötü doku alınması, ender rastlanan kanamalar, şekil bozuklukları ya da idrar yollarının zarar görülmesi gibi birçok sorun çıkabilir. 2 yaş üzeri çocuklarda herhangi bir korku oluşmaması için genel anestezi yöntemleri kullanılır. Böylelikle ameliyat sonrası da hem bebekler hem çocuklar daha az ağrı çekmektedirler.
Sünnete Nasıl Hazırlanmalı?
Erkek bebek doğumundan hemen sonra ailelerin en çok ilgilendikleri konulardan biri olan sünnet için aileler uzman bir hekime bebeğe ait bütün bilgiler ile hemen danışmalıdır. Belirtilen süreler içerisinde yenidoğan sünneti yapılmalıdır. Özellikle üç yaş üzeri çocuklarda, çocuğun korkmaması adına önce çocuklara sünnet anlatılmalı daha sonra hekime danışılarak ameliyat yapılmalıdır.
Sünnet Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bebeklerde sünnet işlemi gerçekleştirildikten sonra bebeğin bakımı çok önemlidir. Eğer bebek hastanede ise hemşireler tarafından bebeğin bakımı düzenli aralıklar çerçevesinde kontrol edilmelidir. Hastane sonrasında ailelerin yapması gerekenler açıkça anlatılmalıdır. Yenidoğan sünneti işleminde sünnet derisi penis başına yapışıklık işlemleri de giderildiğinden yaklaşık bir hafta gibi bir sürede bebeğin sünnetli bölgesine kremler sürülür. Bundan dolayı bebek en erken sünnetten birkaç gün sonra banyo yaptırılabilir. Bazı durumlarda bebek eve geçtikten sonra kanama ya da yara yerinde iltihaplanmalar olmaktadır bu durumlarda hemen yenidoğan sünneti yapan doktorunuz ile irtibata geçmelisinizdir. Sünnet sonrasında;
- Dikiş bölgesinden kanama
- Bebek idrar yaparken ağlama ile birlikte zorlanma
- Penis çevresinde şişme ve renk değişikliği varsa hemen doktora başvurulmalıdır.
Yenidoğan Sünneti İçin Ailelere Uyarılar
- Erkek bebeğiniz doğduktan sonra hekiminizden sünnet konusunda hemen bilgi almalısınız. (Bebeklerde bulunan ve ancak uzman hekimler tarafından keşfedilen doğuştan sünnetli ya da peygamber sünnetli gibi durumlar söz konusu ise uzman hekim sizi uyaracak ve bebek hemen gerekli ameliyat ile sünnet işlemi yapılacaktır. Bu işlem kesinlikle ama kesinlikle bir uzman hekim tarafından yapılmalıdır.)
- Ailenizde kan ve benzeri hastalıklar olması durumunda bebekte hiçbir şikâyet gösterilmesine bakılmaksızın doktora muayene ettirilmeli ve doktora bu ailesel sorunlar bahsedilmelidir.
- Kanaması durdurulmayan ya da diş çekimi gibi işlemlerde uzun süre kanaması durdurulmayan çocuklarda hekime bilgi verilerek sünnet işlemi yapılmalıdır.
- Yenidoğan sünneti doğumdan bir sonraki gün gerçekleşmemişse özellikle 1,5-5,5 yaş arasında çocuklarda cinsiyet belirleyen hormonların gelişim dönemi olduğu için bu dönemde asla sünnet önerilmemektedir.